Orkneyínga saga.

1. Fornjótr hefir konúngr heitið; hann rèð fyrir þeim löndum, er kölluð eru Finnland ok Kvenland; þat er fyrir austan hafsbotn þann er gengr í norðr til móts við Gandvík; þat köllu vèr Helsíngjabotn. Fornjótr átti þrjá sonu, hèt einn Hlèr, er vèr köllum Ægi, annarr Logi, þriði Kári; hann var faðir Frosta, föður Snæs hins gamla; hans son hèt Þorri, hann átti tvá sonu, hèt annarr Nórr en annarr Górr; dóttir hans hèt Gói. Þorri var blótmaðr mikill, hann hafði blót á hverju ári at miðjum vetri; þat kölluðu þeir Þorra-blót; af því tók mánaðrinn heiti. Þat var tíðenda einn vetr at Þorra-blóti, at Gói hvarf í brott ok var hennar leita farit, ok fanst hon eigi. Ok er sá mánaðr leið, lèt Þorri fá at blóti, ok blóta til þess, at þeir yrði vissir hvar Gói væri niðr komin; þat kölluðu þeir Gói-blót. Einskis urðu þeir vísir um hana at heldr. Fjórum vetrum síðarr strengdu þeir bræðr heit at þeir skyldu hennar leita; ok skipta svá leitinni, at Nórr skyldi leita um löndin en Górr skyldi leita um útsker ok eyjar, ok fór hann á skipum. Hvárr-tveggi þeirra bræðra var fiölmennr. Hèlt Górr skipum sínum út eptir hafsbotnum ok svá í Allans-haf. Síðan kannar hann víða Svía-sker ok allar eyjar [þær] er liggja í Eystra-salti; eptir þat í Gauta-sker ok þaðan til Danmerkr ok kannar þar allar eyjar; hann fann þar frændr sína, þá er komnir vóru af Hlè hinum gamla ór Hlèsey, ok hèlt hann þá enn fram ferðinni ok spyrr ekki til systur sinnar. En Nórr, bróðir hans, beið þess er snjó lagði á heiðar ok skíðfæri gjörði gott. Eptir þat fór hann af Kvenlandi ok fyrir innan hafsbotninn ok kvómu þar er þeir menn vóru er Lappir heita, þat er á bak Finnmörk. En Lappir vildu banna þeim yfirför ok tókst þar bardagi; ok sá kraptr ok fjölkýngi fylgdi þeim Nór, at úvinir þeirra urðu at gjalti þegar þeir heyrðu heróp ok sá vápnum brugðit, ok lögðu Lappir á flótta. En Nórr fór þaðan vestr á Kjölu ok var lengi úti, ok svá at þeir vissu ekki til manna, ok skutu dýr ok fugla til matar sèr; fóru þar til er vötn hnigu til vestr-ættar af fjöllum. Þá fara þeir með vötnunum ok kvómu at sjá, þar var fyrir þeim fjörðr mikill sem hafsbotn væri, þar vóru bygðir miklar, ok dalir stórir gengu at firðinum. Þar var safnaðr fyrir þeim ok rèðu þeir þegar til bardaga við Nór, ok fór þeirra skipti eptir vana. Allt fólk féll þar eðr flýði, en Nórr ok hans memi gengu yfir sem lok yfir akra. Fór Nórr um allan fjörðinn ok lagði undir sik ok gjörðist konúngr yfir þeim hèruðum, er þar lágu innanfjarðar. Nórr dvaldist þar um sumarit þar til er snjáfaði á heiðar; þá stefndi hann upp eptir dalnum, þeim er suðr gengr af firðinum; sá fjörðr er nú kallaðr Þrándheimr. Suma menn sína lætr hann fara hit fremra um Mærina; hann lagði undir sik hvar sem hann fór. Ok þá er hann kemr suðr yfir fjallit, þat er var fyrir sunnan dalsbotninn, sótti hann suðr eptir dölunum, þar til er hann kom at vatni miklu er þeir kölluðu Mjörs; þá snýr hann enn vestr á fjallit, þvíat honum var sagt at raenn hans höfðu farit úsigr fyrir konúngi þeim er Sókni hèt. Þá kvómu þeir í þat hèrað, er þeir kölluðu Valdres. Þaðan fóru þeir til sjófar ok kvómu í langan fjörð ok mjófan er nú heitir Sogn, þar var fundr þeirra Sókna ok áttu þeir þar orrostu mikla, þvíat Sókna brá ekki við fjölkýngi þeirra. Nórr gekk fram hart ok skiptust þeir Sókni höggum við; þar fèll Sókni ok mart lið hans.

2. Eptir þat fór Nórr í fjörð þann er norðr gengr af Sogni. Þar hafði Sókni fyrir ráðit er nú heitir Sóknadalr, þar dvaldist Nórr lengi, ok heitir þar nú Nórafjörðr. Þar kom til móts við hann Górr bróðir hans, ok hafði þá hvárrgi þeirra spurt til Gói. Górr hafði ok undir sik lagt land allt et ytra, er hann hafði sunnan farit, ok þá skiptu þeir löndum með sèr bræðr, hafði Nórr meginland allt, en Górr skal hafa eyjar þær allar, er hann ferr stjórnföstu skipi milli ok meginlands. Ok eptir þat ferr Nórr til Upplanda ok kom þar sem nú heitir Heiðmörk; þar rèð sá konúngr fyrir, er hèt Hrólfr ór Bjargi, hann var son Svaða jötuns norðan af Dofrum. Hrólfr hafði numit á brott af Kvenlandi Gói Þorradóttur; hann fór þegar til móts við Nór ok bauð honum til einvígis; þeir börðust lengi, ok varð hvárrgi sárr. Eptir þat sættust þeir, ok fèkk Nórr systur Hrólfs en Hrólfr fèkk Gói. Þaðan sneri Nórr aptr til ríkis þess er hann hafði undir sik lagt, þat kallaði hann Noreg; rèð hann því ríki meðan hann lifði, en synir hans eptir hann, ok skiptu þeir landi með sèr, ok tóku svá ríkin at smækkast, sem konúngarnir tóku at fjölgast, ok greindust svá í fylki.

3. Górr hafði eyjarnar ok var hann því kallaðr sækonúngr; hans synir vóru þeir Heiti ok Beiti, þeir vóru sækonúngar ok ofstopamenn miklir; þeir gengu mjök á ríki sona Nórs ok áttu þeir orrostur margar ok sigruðust ymsir. Beiti lagðist inn í Þrándheim ok herjaði þar, hann lá þar er nú heitir Beitsær ok Beitstöð, þar lèt hann draga skip or Beitstöð innanverðri ok norðr yfir Eldueið, þar ganga Naumudalir at norðan. Hann settist í lyptíng ok hèlt um hjálmunvölinn, ok eignaðist hann land allt þat er þá lá á bakborða, ok er þat margar bygðir ok rnikit land. Heiti sonr Górs var faðir Sveiða sækonúngs, föður Hálfdanar ens gamla, föður Ívars Upplendínga-jarls, föður Eysteins glumru, föður Rögnvalds jarls hins ríka ok hins ráðsvinna.

4. Rögnvaldr jarl gekk til lands með Haraldi hinum hárfagra, en hann gaf honum yfirsókn um Mæri hváratveggju ok Raumsdal; hann átti Ragnhildi dóttur Hrólfs nefju; þeirra sonr var Hrólfr er vann Norðmandi, hann var svá mikill, at hann báru eigi hestar, því hèt hann Göngu-Hrólfr; frá honum eru komnir Rúðu-jarlar ok Engla-konúngar; þeirra sonr var ok Ívarr ok Þórir þegjandi. Rögnvaldr átti ok frillusonu, hèt Hallaðr ok Hrollaugr ok Einarr, hann var ýngstr. Haraldr hinn hárfagri fór á einu sumri vestr um haf at hegna víkíngum, er honum leiddist úfriðr þeirra, er herjuðu í Noreg um sumrum, en váru á vetrum í Hjaltlandi eðr Orkneyjum; hann lagði undir sik Hjaltland ok Orkneyjar ok Suðreyjar; hann fór allt vestr í Mön ok eyddi Manar-bygðina. Hann átti þar margar orrostur, ok eignaðist lönd svá langt vestr, at engi Noregs-konúngr hefir lengra síðan. Ok í einni orrostu fèll Ívarr, son Rögnvalds jarls. En er Haraldr konúngr sigldi vestan, þá gaf hann Rögnvaldi jarli í sonar-bætr Hjaltland ok Orkneyjar, en Rögnvaldr jarl gaf Sigurði, bróður sínum, bæði löndin; hann var stafnbúi Haralds konúngs. Konúngr gaf Sigurði jarls-nafn, er hann fór vestan, ok var Sigurðr eptir vestr.

5. Sigurðr jarl gjörðist höfðíngi mikill, hann gjörði fèlag sitt við Þorstein rauð, son Ólafs hins hvíta ok Auðar ennar djúpúðgu, ok unnu þeir Katanes allt ok mikit annat af Skotlandi, Mærhæfi ok Ros; þar lèt hann gjöra borg á sunnanverðu Mærhæfi. Þeir mæltu fund sín á milli, Sigurðr ok Melbricta tönn Skota-jarl, at þeir skyldu finnast ok semja sín mál í ákveðnum stað við xl. manna hvárr. Ok þá er nefndr dagr kom, hugsaði Sigurðr Skota vera útrúa. Hann lét búa átta tigi manna á fjórum tigum hesta; ok þá er Melbricta gat at líta, mælti hann við sína menn: “Nú erum vær sviknir af Sigurði, þvíat ek sè tvá manns-fætr á hverri hross-síðu, ok munu menn vera hálfu fleiri en farar-skjótar; herðum nú hugina, ok leitum at hverr hafi mann fyrir sik áðr vær látimst;” ok þeir bjuggust við eptir þat. Ok er Sigurðr sá ráðagjörð þeirra, mælti hann við sína menn: “Nú skal fara af baki helmíngr liðs várs, ok koma í opna skjöldu þá er saman lýstr liðinu, en vèr munum ríða at sem harðast ok stökkva í sundr fylkíngu þeirra.” Ok svá tókst; ok var þar bardagi harðr, ok eigi langr áðr Melbricta fèll ok hans föruneyti, ok lèt Sigurðr festa höfuð þeirra við slagálar til ágætis sèr. Ok þá riðu þeir heim ok hrósuðu sigri. Ok er þeir vóru á leið komnir, þá vildi Sigurðr keyra hestinn við fæti sínum, ok lýstr hann kálfanum á tönnina, er skagði or höfði Melbricta, ok skeindist; Ok í þat sár laust verkjum ok þrota, ok leiddi hann þat til bana; ok er Sigurðr hinn ríki heygðr á Ekkjals-bakka. Guðþormr hèt son Sigurðar, hann rèð einn vetr löndum ok dó barnlauss. Ok er Rögnvaldr Mæra-jarl spurði andlát þeirra feðga, sendi hann vestr Hallað, son sinn, ok gaf Haraldr konúngr honum jarls-nafn. Ok er Hallaðr kom vestr, settist hann í Hrossey, en víkíngar fóru um eyjarnar ok yfir á Nes, drápu menn ok rændu. En er búendr kærðu skaða sinn fyrir Hallaði jarli, þá þótti honum torvelt at rètta þeirra hlut ok leiddist honum tignin; hann veltist or jarldóminum ok tók hölds-rètt, ok fór aptr til Noregs, ok þótti hans ferð hin hæðiligsta.

6. Víkíngar tveir danskir settust í löndin, hèt annarr Þórir trèskegg en annarr Kálfr skurfa. Ok er Rögnvaldr jarl spurði þetta, hugnaði honum stórilla, ok heimti til sín sonu sína, Þóri ok Hrollaug. Hrólfr var þá í hernaði. Rögnvaldr spurði, hvárr þeirra vildi vestr í eyjarnar. Þórir bað hann fyrir sjá um sína ferð. “Svá segir mèr hugr um,” segir jarl, “at hèr mun þinn þroski mestr, ok liggja vegir þínir eigi hèðan.” Þá spurði Hrollaugr: “Viltú at ek fara?” Jarl segir: “Eigi mun þèr jarldóms auðit, ok liggja fylgjur þínar til Íslands, þar muntú auka ætt þína ok mun göfug verða í því landi.” Þá gekk Einarr fram, hinn ýngsti son hans, ok mælti: “Viltú at ek fara til eyjanna ? ek mun því heita, er þèr mun mest veitt í þykkja, at ek mun aldregi aptr koma þèr í augsýn, á ek ok við lítið gott hèr at skiljast, ok úvant um at minn þroski verði annarstaðar minni en hèr.” Jarl segir: “Ulíkligr ertú til höfðíngja fyrir sakir móður þinnar, þvíat hon er í allar ættir þrælborin, en satt er þat at því betr þætti mèr er þú ferr fyrr á braut ok kemr seinna aptr.” Rögnvaldr fèkk Einari tvítug-sessu alskipaða, en Haraldr konúngr gaf honum jarls-nafn.

7. Einarr sigldi vestr til Hjaltlands, ok dreif þar lið til hans; eptir þat fór hann suðr í Orkneyjar ok hèlt þegar til móts við þá Kálf. Þar varð bardagi ok fèllu þeir báðir víkíngarnir. Þá var þetta kveðit:

“Hann gaf Trèskegg trollum,
Torf-Einarr drap Skurfu.”

Eptir þat lagði hann undir sik löndin ok gjörðist hinn mesti höfðíngi. Hann fann fyrstr manna at skera torf ór jörðu til eldiviðar á Torfnesi á Skotlandi, þvíat illt var til viðar í eyjunum. Einarr var mikill maðr ok ljótr, einsýnn ok þó manna skygnstr.

8. Þá er synir Haralds hins hárfagra vóru fulltíða at aldri gjörðust þeir ofstopamenn miklir ok úhægir innanlands; fóru á hendr jörlum konúngs, drápu suma en suma ráku þeir af eignum sínum. Snæfríðar-synir, Hálfdan háleggr ok Guðröðr ljómi, fóru at Rögnvaldi Mæra-jarli ok drápu hann en tóku undir sik ríkit. En er Haraldr konúngr spurði þat varð hann reiðr mjök, ok fór at sonum sínum. Hálfdan hljóp á skip ok sigldi vestr um haf, en Guðröðr gaf sik upp í vald föður síns. Haraldr konúngr gaf Þóri í föður-bætr Álöfu árbót, dóttur sína, ok jarls-nafn ok föðurleifð sína. Hálfdan háleggr kom í Orkneyjar. Ok þegar er þat spurðist at þar var kominn sonr Haralds konúngs, þá urðu þeir felms-fullir, gengu sumir til handa Hálfdani; en Einarr jarl stökk ór eyjunum ok upp á Skotland. Hálfdan lagði undir sik eyjarnar ok gjörðist konúngr yfir. Einarr kom aptr á enu sama ári ok varð fundr þeirra Hálfdanar; varð þar orrosta mikil ok hafði Einarr sigr, en Hálfdan hljóp fyrir borð við myrkr um kveldit. Þá kvað Einarr vísu:

“Sèkatek Hrólfs ór hendi
nè Hrollaugi fljúga
dörr á dólga mengi,
dugir oss föður hefna;
en í kveld þar er knýjum
of kerstraumi rómu
þegjandi sitr þetta
Þórir jarl á Mæri.”

Um morgininn er ljóst var fóru þeir at leita [flótta]manna um eyjarnar ef nokkurir hefði undan komist; ok var hverr drepinn þar sem staðinn var. Þá tók Einarr jarl til orða: “Eigi veit ek hvat ek sè í Rínansey, hefst stundum upp en stundum legst niðr, annathvárt er þat fugl eðr maðr, ok skal til fara.” Þar fundu þeir Hálfdan hálegg, ok lèt Einarr rísta örn á baki honum með sverði, ok skera rifin öll frá hrygginum ok draga þar út lúngun, ok gaf hann Óðni til sigrs sèr. Þá kvað Einarr þetta:

“Margr verðr sènn at sauðum,
seggr með breiðu skeggi,
en ek at úngs í Eyjum
allvalds sonar falli:
hætt segja mèr hölðar
við hugfullan stilli,
Haralds hefig skarð í skildi,
skalat ugga þat, höggit.”

Ok enn þetta:

“Ey mun ek glaðr sízt geirar,
gótt er vinna þrek manni,
böðfíkinna bragna
bitu þengils son úngan:
þeygi dyl ek nema þykki,
þar fló grár at sárum
hræfa nagr of hólma,
holundvala gæli.”

Eptir þat lèt hann kasta haug Hálfdanar ok kvað:

“Rekit hefig Rögnvalds dauða,
en réðu því nornir,
nú er folk-stuðill fallinn,
at fjórðúngi mínum:
verpit snarpir sveinar,
þvíat sigr höfum fengit,
skatt vel ek hánum harðan,
at Háfætu grjóti.”

Ok er þetta spurðist til Noregs þá urðu bræðr hans stórilla við, ok heituðust at fara í Orkneyjar ok hefna hans, en Haraldr konúngr olli er frestaðist. Einarr kvað er hann spurði heitan þeirra:

“Eru til míns fjörs margir
menn of sannar frèttir
af ymissum ættum
úsmábornir gjarnir:
en þó vitu þeygi
þeir áðr mik liafi feldan,
hverr il-þornum arnar
undir lýtr af stundu.”

En nokkuru síðarr fór Haraldr konúngr vestr um haf ok kom í Eyjar. Einarr stökk ór Eyjum ok yfir á Katanes; eptir þat fóru menn á milli þeirra ok sættust þeir. Haraldr konúngr lagði gjald á Eyjarnar ok bað þá gjalda lx. marka gulls. Einarr jarl bauðst til at halda einn upp gjaldinu ok eignast óðul þeirra öll; en bændr vildu þat, þvíat hinir auðgu hugðust leysa mundu óðul sín, en hinir snauðu höfðu ekki fè til. Einarr greiddi upp gjaldit; ok var þat lengi síðan, at jarlar áttu óðul öll, áðr Sigurðr jarl gaf upp Orkneyíngum óðul sín. Haraldr konúngr fór aptr til Noregs; en Einarr jarl rèð fyrir Orkneyjum lengi æfi, ok varð sóttdauðr. Hann átti þrjá sonu, hèt einn Arnkell, annarr Erlendr, þriði Þorfinnr hausakljúfr. Þá er Haraldr hárfagri andaðist, var Eirikr blöðöx tvá vetr konúngr.

Þá kom Hákon Aðalsteins-fóstri af Englandi, en Eirikr fór or landi. Hann sigldi vestr um haf ok herjaði á Skotland ok England. En er þat spurði Aðalsteinn konúngr, sendi hann menn til Eiriks, ok bauð at fá honum land nokkut; lèzt hann verit hafa mikill vin Haralds konúngs, ok sagði at hann vildi þat virða við son hans; hann kvaðst ok mundu sætta hann við Hákon konung fóstr-son sinn. Eirikr konúngr þekktist þann kost, ok fèkk hann Norðymbraland til yfirráða; þat er fimtungr Englands. En með því at Eirikr hafði land lítið en lið mikit, þá skorti hann fè. Hann herjaði því á sumrum, en á vetrum sat hann at löndum; hèlt hann því fram meðan Aðalsteinn konúngr lifði. Eptir hann tók ríki Játmundr bróðir hans; var hann eigi slíkr vinr Norðmanna sem Aðalsteinn konúngr, þótti honum illa at Eirikr hefði Norðymbraland. Ok eitt vár fór Eirikr konúngr norðr fyrir Skotland ok þaðan í Orkneyjar, ok tók með sèr jarla af Orkneyjum sonu Torf-Einars, Arnkel ok Erlend. Þaðan fór hann í Suðreyjar ok fékk þar ok mikit lið. Þaðan fór hann til Írlands ok herjaði, ok slíkt hit sama á Bretlandi. Þaðan fór hann til Englands, ok herjaði þar sem annars-staðar. Olafr hèt sá konúngr er Játvarðr hafði þar settan til landvarnar. En með því at Eirikr hafði lið mikit þá gèkk hann á land upp frá skipurn. Olafr dró ok saman her úvígan ok fór á hendr Eiriki konúngi, ok varð þar orrosta mikil. Öndverdan daginn fèllu mjök Enskir menn; en þar er einn fèll, kómu þrír í staðinn. En enn efra hluta dagsins sneri mannfallinu á Norðmenn, ok lauk svá at Eirikr konungr fèll ok fimm konúngar með honum. Einn þeirra hèt Guthormr. Þar fèllu ok jarlar, Arnkell ok Erlendr, synir Torf-Einars. En er þau Gunnhildr ok synir hennar urðu þess vör at Eirikr var fallinn, ok hann hafði áðr herjat land Engla-konúngs, þá þykkjast þau vita at þeim var eigi friðvænt á Englandi; búask þau því af skyndingi til Orkneyja. Þá var þar jarl Þorfinnr hausakljúfr. Tóku Gunnhildar-synir þá undir sik Eyjar, ok vóru þar á vetrum, en fóru á sumrum í hernað. En er þau Gunnhildr ok synir hennar vóru í Orkneyjum, þá heyrðu þau at úfriðr var milli Dana-konungs ok Hákonar konungs Aðalsteins-fóstra, þá þótti þeim nokkur ván at þau mundi fá hjálp af Haraldi Gormssyni. Þau byrja þá ferð sína til Dana-konúngs. En áðr þau fœri ór Orkneyjum giptu þau Ragnhildi, dóttur Eiriks konúngs ok Gunnhildar, Arnfinni syni Þorfinns jarls; ok settist Þorfinnr þá at Eyjum; hann var höfðíngi mikill ok herskár; hann varð sóttdauðr; ok er hann heygðr í Rögnvaldsey á Haugaheiði, ok þótti verit hafa mikilmenni.

9. Þorfinnr átti fimm sonu, hèt einn Hávarðr hinn ársæli, annarr Hlöðverr, hinn þriði Ljótr, fjórði Skúli, fimti Arnfinnr. Ragnhildr Eireksdóttir rèð Arnfinni bónda sínum bana í Myrkkol á Katanesi; en hon giptist Hávarði hinum ársæla bróður hans. Hávarðr tók jarldóm ok var góðr höfðíngi ok ársæll. Einarr klíníngr hèt maðr, systurson Hávarðs, hann var höfðíngi mikill, ok hafði sveit mikla, ok var í hernaði á sumrum. Hann þá veizlu at Hávarði. Ok at þeirri veizlu töluðu þau mart Ragnhildr ok Einarr; kallaði hon slíkan mann vel til höfðíngja fallinn ok betr hentan jarldóm en Hávarði, frænda hans, ok kallaði þá konu vel gipta er slíkan mann ætti. Einarr bað hana ekki taka slíkar ræður, kvað hann mann göfgastan í Eyjum ok hana fullvel gipta. Ragnhildr svarar: “Skammar munu verða samfarar okkar Hávarðs hèðan frá; satt er þat, at verða munu menn til [í] Eyjum, þeir er eigi mun allt í augu vaxa ef þú fyrirmant þèr tignarinnar.” Við slíkar fortölur hennar gekst Einari hugr til ágirni ok svika við jarl, frænda sinn; ok sömdu þat sín á millum, at hann skyldi drepa jarl, en hon skyldi giptast honum. Ok nokkuru síðarr bjóst Einarr til ferðar þeirrar; ok þá mælti spámaðr einn, er var með honum: “Ger þetta verk eigi í dag, heldr á morgin, ella munu lengi ættvíg vera í ætt yðvarri.” Einarr lèt sem hann heyrði þetta eigi. Hávarðr var þá á Steinsnesi í Hrossey, þar var fundr þeirra ok bardagi harðr, ok eigi langr áðr jarl fèll; heitir þar nú Hávarðs-teigar. Ok þá er þessi tíðendi spyrjast, þótti Einarr orðinn níðíngr mikill af verki þessu; þá vildi Ragnhildr ekki sambland eiga við hann, ok kallar þat lygð eina, at hon hefði þar í heitum verit; sendi hon þá eptir Einari harðkjöpt, hann var son annarrar systur Hávarðs. Ok þá er þau fundust, sagði hon skömm at slíkum frændum hans, er eigi vildi hefna hans, kallast allt vilja til vinna at jarls yrði hefnt: “Er þat ok auðvitað,” sagði hon, “at sá mun mest metinn af öllum góðum mönnum, er jarls hefnir, hefir sá ok unnit til ríkis hans.” Einarr svarar: “Þat er mælt frá,” segir hann, “at þèr mælit stundum annat en yðr er í skapi; en sá er þetta verk gjörir mun vilja þat fyrir hafa, at þú haldir þeim í hendr ríkinu ok þeim blutum öðrum, er eigi mun þykkja minna skipta.” Slíta svá ræðunni. Eptir þetta fór Einarr harðkjöptr at Einari klíníngi ok drap hann, en Ragnhildr sendi eptir Ljót bróður þeirra ok giptist honum. Ljótr tók jarldóm ok gjörðist höfðíngi mikill. Einarr harðkjöptr hafði nú drepit frænda sinn, en var eigi nærr jarldómi en áðr; unir hann nú stórilla sínum hlut, vildi nú afla sèr manna, ok sækja með magni til eyjanna; honum varð illt til manna, því at Orkneyíngar vildu þjóna sonum Þorfinns hausakljúfs; ok nokkuru síðarr lèt Ljótr jarl drepa Einar harðkjöpt.

10. Skúli, bróðir Ljóts, fór upp á Skotland ok var þar gefit jarls-nafn af Skota-konúngi; síðan fór hann ofan á Katanes, ok aflaði sèr þar liðs, ok fór þaðan í Eyjar ok deildi þar til ríkis við Ljót, bróður sinn. Ljótr safnar liði, ok fór til móts við Skúla ok var fjölmennri; en er þeir fundust, vildi Skúli ekki annat en berjast; varð þar harðr bardagi, ok sigraðist Ljótr en Skúli flýði yfir á Nes ok upp á Skotland; ok þangat ferr Ljótr eptir honum, ok dvaldist þar um hríð ok varð fjölmennr. Ok þá ríðr Skúli ofan af Skotlandi með her mikinn er Skota-konúngr hafði fengit honum ok Magbjóðr jarl, ok fundust þeir Ljótr í Dölum á Katanesi ok var[ð] þar orrosta mikil. Ok vóru Skotar hinir áköfustu í öndverðri orrostu. Ljótr jarl bað menn hlífa sèr, ok standa þó sem fastast. En er Skotar fengu ekki at gjört, eggjaði

OCR: Маэлор Д. Лас