Sokki hét maðr ok var Þórisson. Hann bjó í Brattahlíð á Grænlandi. Hann var mikils virðr ok vinsæll. Einarr hét sonr hans ok var mannvænlegr maðr. Þeir feðgar áttu mikit vald á Grænlandi, ok váru þeir þar mjök fyrir mönnum.
Einhverju sinni lét Sokki þings kveðja ok tjáði þat fyrir mönnum, at hann vildi, at landit væri eigi lengr byskupslaust, ok vildi, at allir landsmenn legðu sína muni til, at byskupsstóll væri efldr. Bændr játtuðu því allir.
Sokki bað Einar, son sinn, fara þessa ferð til Nóregs, kvað hann vera sendiligstan mann þess erendis at fara. Hann kveðst fara mundu, sem hann vildi. Einarr hafði með sér tannvöru mikla ok svörð at heimta sik fram við höfðingja. Þeir kómu við Nóreg.
Þá var Sigurðr Jórsalafari konungr at Nóregi. Einarr kom á fund konungs ok heimti sik fram með fégjöfum ok tjáði síðan mál sitt ok erendi ok beiddi konung þar til fulltings, at hann næði slíku sem hann beiddi fyrir nauðsyn landsins. Konungr lét þeim þat víst betr henta.
Síðan kallaði konungr til sín þann mann, er Arnaldr hét. Hann var góðr klerkr ok vel til kennimanns fallinn.
Konungr beiddi, at hann réðist til þessa vanda fyrir guðs sakir ok bænar hans, — «ok mun ek senda þik til Danmarkar á fund Özurar erkibyskups í Lundi með mínum bréfum ok innsiglum.»
Arnaldr kvaðst ófúss til at ráðast, fyrst fyrir sjálfs síns sakar, er hann væri lítt til fallinn, ok síðan at skilja við vini sína ok frændr, í þriðja stað at eiga við torsóttligt fólk. Konungr kvað hann því meira gott mundu eftir taka sem hann hefði meiri skapraun af mönnum.
Hann kveðst eigi nenna at skerast undan hans bæn, — «en ef þess verðr auðit, at ek taka byskupsvígslu, þá vil ek, at Einarr sveri mér þess eið at halda ok fulltingja rétt byskupsstólsins ok eignum þeim, er guði eru gefnar, ok hegna þeim, er á ganga, ok sé varnarmaðr fyrir öllum hlutum staðarins.»
Konungr kvað hann þat gera skyldu. Einarr kvaðst mundu undir þat ganga.
Síðan fór byskupsefni á fund Özurar erkibyskups ok sagði honum sitt erendi með konungsbréfum. Erkibyskup tók honum vel, ok reyndust hugi við. Ok er byskup sá, at þessi maðr var vel til tignar fallinn, vígði hann Arnald til byskups ok leysti hann vel af hendi. Síðan kom Arnaldr byskup til konungs, ok tók hann við honum vel.
Einarr hafði haft með sér bjarndýri af Grænlandi ok gaf þat Sigurði konungi. Fékk hann þar í mót sæmðir ok metorð af konungi.
Síðan fóru þeir á einu skipi, byskup ok Einarr. Á öðru skipi bjóst Arnbjörn Austmaðr ok norrænir menn með honum ok vildu ok fara út til Grænlands. Síðan létu þeir í haf, ok greiðist eigi byrrinn mjök í hag þeim, ok kómu þeir byskup ok Einarr í Holtavatnsós undir Eyjafjöllum á Íslandi.
Þá bjó Sæmundur inn fróði í Odda. Hann fór á fund byskups ok bauð honum til sín um vetrinn. Byskup þakkaði honum ok lézt þat þiggja mundu. Einarr var undir Eyjafjöllum um vetrinn.
Þat er sagt, þá er byskup reið frá skipi ok menn hans, at þeir áðu á bæ nökkurum í Landeyjum ok sátu úti.
Þá gekk út kerling ein ok hafði ullkamb í hendi. Hún gekk at einum manni ok mælti: «Muntu festa, bokki, tindinn í kambi mínum?»
Hann tók við ok kvaðst mundu at gera ok tók hnjóðhamar ór mal einum ok gerði at, ok líkaði kerlingu allvel. En þat var byskup raunar, hann var hagr vel, ok er því frá þessu sagt, at hann sýndi lítillæti sitt. Hann var í Odda um vetrinn, ok fór með þeim Sæmundi allvel.
En til þeira Arnbjarnar spurðist ekki. Ætluðu þeir byskup, at hann mundi kominn til Grænlands.
Um sumarit eftir fóru þeir byskup ok Einarr af Íslandi ok kómu við Grænland í Eiríksfjörð, ok tóku menn við þeim allvel. Spurðu þeir þá enn ekki til Arnbjarnar, ok þótti þat undarligt, ok liðu svá nökkur sumur. Gerðist nú umræða mikil, at þeir muni týnzt hafa.
Byskup setti stól sinn í Görðum ok réðst þangat til. Var Einarr honum þá mestr styrkðarmaðr ok þeir feðgar. Þeir váru ok mest metnir af öllum landsmönnum af byskupi.
Sigurðr hét maðr ok var Njálsson, grænlenzkr maðr. Hann fór oft á haustum til fangs í óbyggðir. Hann var sægarpr mikill. Þeir váru fimmtán saman.
Þeir kómu um sumarit at jöklinum Hvítserk ok höfðu fundit nökkurar eldstóar manna ok enn nökkurn veiðiskap.
Þá mælti Sigurðr: «Hvárs eruð þér fúsari, at hverfa aftr eða fara lengra? Er nú ekki sumars mikit eftir, en fang orðit lítit.»
Hásetar kváðust fúsari aftr at hverfa ok sögðu mannhættu mikla at fara um stórfjörðu undir jöklum.
Hann kvað þat satt, — «en svá segir mér hugr um, at eftir muni it meira fangit, ef því náir.»
Þeir báðu hann ráða, kváðust lengi hans forsjá hlítt hafa ok þó vel gefizt. Honum kveðst meira um at halda fram, ok svá var gert.
Steinþórr hét maðr, er á skipi þeira var. Hann tók til orða: «Dreymði mik í nótt, Sigurðr,» sagði hann, «ok mun ek segja þér drauminn. Nú er vér fórum á fjörðinn þennan inn mikla, þóttumst ek kominn í milli bjarga nökkurra ok æpa til bjargar mér.»
Sigurðr kvað draum meðallagi góðan, — «ok skyldir þú þar eigi björg undir fótum troða ok hitta eigi í þann einangr, at þú mættir eigi munni halda.»
Steinþórr var heldr æðimaðr í skaplyndi ok óforsjáll.
Ok er þeir sækja inn á fjörðinn, þá mælti Sigurðr: «Hvárt er sem mér sýnist, at skip sé inn á fjörðinn?»
Þeir kváðu svá vera. Sigurðr kvað þat tíðendum mundu gegna, heldu nú síðan inn at ok sá, at skipit var sett upp í einn árós ok gert fyrir ofan. Þat var mikit hafskip. Síðan gengu þeir á land ok sá skála ok tjald skammt frá.
Þá mælti Sigurðr, at þeir mundu tjalda fyrst, — «ok er nú liðit á dag, ok vil ek, at menn sé kyrrlátir ok varúðgir.» Ok svá gerðu þeir.
Ok um morgininn ganga þeir ok sjást um. Þeir sjá stokk einn hjá sér, ok stóð í bolöx ok mannshræ hjá. Sigurðr kvað þann mann viðinn höggvit hafa ok hafa orðit vanmeginn af megri. Síðan gengu þeir at skálanum ok sá þar annat mannshræ.
Sigurðr kvað þann gengit hafa, meðan hann mátti, — «ok munu þessir verit hafa þjónustumenn þeira, er í skálanum eru.» Öx lá ok hjá þessum.
Þá mælti Sigurðr: «Þat kalla ek ráð at rjúfa skálann ok láta leggja út daun af líkum þeim, er inni eru, ok ýldu, er lengi munu legit hafa, ok varist menn fyrir at verða, því at þess er eigi lítil ván, at mönnum verði at því mein, er mjök er á mót eðli manna, þótt líkendi sé á því, at menn þessir muni oss ekki illt gera.»
Steinþórr kvað slíkt undarligt, at gera sér meira fyrir en þyrfti, ok gekk á hurðina, en þeir rufu skálann.
Ok er Steinþórr gekk út, leit Sigurðr til hans ok mælti: «Allmjök er manninum brugðit.»
Hann tók þegar at æpa ok hlaupa, en þeir eftir félagar hans. Hann hleypr síðan í hamarrifu nökkura, þar er engi mátti at honum komast, ok þar fekk hann bana. Sigurðr kvað hann of berdreyman.
Síðan rufu þeir skálann ok gerðu eftir því, sem Sigurðr mælti, ok varð þeim ekki mein at. Þeir sá þar í skálanum menn dauða ok fé mikit.
Þá mælti Sigurðr: «Þat sýnist mér ráð, at þér hleypið holdi af beinum þeira í heitukötlum þeira, er þeir hafa átt, ok er svá hægra til kirkju at færa. Ok er þat líkast, at Arnbjörn muni hér verit hafa, því at skip þetta annat it fagra, er hér stendr á landi, hefi ek heyrt, at hann hafi átt.»
Þat var höfðaskip ok steint ok mikil gersemi. Kaupskipit var brotit mjök neðan, ok kvaðst Sigurðr ætla, at þat mundi at engum nytjum verða. Þeir taka ór sauminn, en brenndu skipit ok höfðu hlaðna ferjuna ór óbyggðum, eftirbátinn ok höfðaskipit.
Þeir kómu í byggðina ok fundu byskup í Görðum, ok sagði Sigurðr honum tíðendin ok fjárfundinn. «Nú kann ek eigi annat at sjá,» sagði hann, «en þat fé þeira muni bezt komit, er beinum þeira fylgir, ok ef ek á á nökkuru ráð, þá vil ek, at svá sé.»
Byskup kvað hann vel hafa með farit ok vitrliga, ok þat mæltu allir. Mikit fé fylgði líkum þeira. Byskup kvað gersemi mikla vera höfðaskipit. Sigurðr kvað ok þat sannligast, at þat færi til staðarins fyrir sálum þeira. Öðru fé skiptu þeir með sér, er fundit höfðu, at grænlenzkum lögum.
Ok er þessi tíðendi kómu til Nóregs, þá spurði þat sá maðr, er Özurr hét ok var systursonr Arnbjarnar. Ok fleiri menn váru þeir, er sína frændr höfðu misst á því skipi ok væntu til greiðslu um féit. Þeir kómu í Eiríksfjörð, ok sóttu menn til fundar við þá ok slógu kaupum. Síðan tóku menn sér vistir. Özurr stýrimaðr fór í Garða til byskups ok var þar um vetrinn. Í Vestribyggð var þá annat kaupskip. Þar var Kolbeinn Þorljótsson, norrænn maðr. Inu þriðja skipi réð sá maðr, er Hermundr hét ok var Koðránsson, ok Þorgils, bróðir hans ok höfðu mikla sveit manna.
Um vetrinn kom Özurr at máli við byskup, at hann ætti þangat féván eftir Arnbjörn, frænda sinn, ok beiddi byskup þar gera greiða á bæði fyrir sína hönd ok annarra manna. Byskup kvaðst fé tekit hafa eftir grænlenzkum lögum eftir slíka atburði, kvaðst þetta ekki gert hafa með einræði sitt, kvað þat makligast, at þat fé færi þeim til sáluhjápar, er aflat höfðu, ok til þeirar kirkju, er bein þeira váru at grafin, sagði þat manndómsleysi at kalla nú til fjár þess. Síðan vildi Özurr eigi vera í Görðum með byskupi ok fór til sveitunga sinna, ok héldu sik svá allir samt um vetrinn.
Um várit bjó Özurr mál til þings þeira Grænlendinga, ok var þat þing í Görðum. Kom þar byskup ok Einarr Sokkason, ok höfðu þeir fjölmenni mikit. Özurr kom þar ok þeir skipverjar hans.
Ok er dómr var settr, þá gekk Einarr at dómi með fjölmenni ok kveðst ætla, at þeim mundi erfitt at eiga við útlenda menn í Nóregi, ef svá skyldi þar. «Viljum vér þau lög hafa, er hér ganga,» sagði Einarr.
Ok er dómrinn fór út, náðu Austmenn eigi málum fram at koma ok stukku frá.
Nú líkar Özuri illa, þykkist hafa af óvirðing, en fé ekki, ok varð þat hans órræði, at hann ferr til, þar er skipit er þat it steinda, ok hjó ór tvau borð, sínu megin hvárt, upp frá kilinum. Eftir þat fór hann til Vestribyggðar ok hitti þá Kolbein ok Ketil Kálfsson ok sagði þeim svá búit. Kolbeinn kvað ósæmð til tekna, enda sagði hann órræðit ekki gott.
Ketill mælti: «Fýsa vil ek þik, at þú ráðist hingat til vár, því at ek hefi spurt fastmæli byskups ok Einars, en þú munt vanfærr at sitja fyrir tilstilli byskups, en framkvæmð Einars, ok verum heldr allir saman.»
Hann kvað ok líkligast, at þat mundi af ráðast. Þar var í sveit með þeim kaupmönnum Ísa-Steingrímr. Özurr fór þá aftr til Kiðjabergs. Þar hafði hann áðr verit.
Byskup varð reiðr mjök, er hann spurði, at spillt var skipinu, ok kallar til sín Einar Sokkason ok mælti: «Nú er til þess at taka, er þú hézt með svardaga, er vér fórum af Nóregi, at refsa svívirðing staðarins ok hans eigna við þá, er þat gerðu. Nú kalla ek Özurr hafa fyrirgert sér, er hann hefir spillt eign várri ok sýnt oss í öllum hlutum óþekkðarsvip. Nú er ekki at dyljast við, at mér líkar eigi svá búit ok ek kalla þik eiðrofa, ef kyrrt er.»
Einarr svarar: «Eigi er þetta vel gert, herra, en mæla munu þat sumir, at nökkur várkunn sé á við Özur, svá miklu sem hann er sviptr, þótt eigi sé vel í höndum haft, þá er þeir sá góða gripi, er frændr þeira höfðu átt, ok náðu eigi, ok veit ek varla, hverju ek skal hér um heita.»
Þeir skilðu fáliga, ok var reiðisvipr á byskupi.
Ok þá er menn sóttu til kirkjumessu ok til veizlu á Langanes, var byskup þar ok Einarr at veizlunni. Margt fólk var komit til tíða, ok söng byskup messu. Þar var kominn Özurr ok stóð undir kirkju sunnan ok við kirkjuvegginn, ok talaði sá maðr við hann, er Brandr hét ok var Þórðarson, heimamaðr byskups.
Þessi maðr bað Özur vægja til við byskup, — «ok vænti ek,» sagði hann, «at þá muni vel duga, en nú agir við svá.»
Özurr kvaðst ekki fá þat af sér, svá illa sem við hann var búit, ok áttu þeir nú um þetta at tala.
Þá gengu þeir byskup frá kirkju ok heim til húsa, ok var Einarr þar í göngu. Ok er þeir kómu fyrir skáladyrrnar, þá snerist Einarr frá fylgðinni ok gekk einn í brott til kirkjugarðsins ok tók öxi ór hendi tíðamanni einum ok gekk suðr um kirkjuna. Özurr stóð þar ok studdist á öxi sína. Einarr hjó hann þegar banahögg ok gekk inn eftir þat, ok váru þá borð uppi. Einarr steig undir borðit gegnt byskupi ok mælti ekki orð.
Síðan gekk hann Brandr Þórðarson í stofuna ok fyrir byskup ok mælti: «Er nökkut tíðenda sagt yðr, herra?»
Byskup kvaðst ekki spurt hafa, — «eða hvat segir þú?»
Hann svarar: «Sígast lét nú einn hér úti.»
Byskup mælti: «Hverr veldr því, eða hverr er fyrir orðinn?»
Brandr kvað þann nær, er frá kunni at segja.
Byskup mælti: «Veldr þú, Einarr, líftjóni Özurar?»
Hann svarar: «Því veld ek víst.»
Byskup mælti: «Eigi eru slík verk góð, en þó er várkunn á.»
Brandr bað, at þvá skyldi líkinu ok syngja yfir. Byskup kvað mundu gefa tóm til þess. Ok sátu menn undir borðum ok fóru at öllu tómliga, ok fekk byskup svá fremi menn til at syngja yfir líkinu, er Einarr bað þess ok kvað þat sama at gera þat með sæmð.
Byskup kvaðst ætla, at þat mun réttara at grafa hann eigi at kirkju, — «en þó við bæn þína skal hann hér jarða at þessi kirkju, at eigi er heimilisprestr.»
Ok fekk hann eigi til fyrr kennimenn yfir at syngja en áðr var um lík búit.
Þá mælti Einarr: «Nú hafa orðit í stökki brögð ok ekki lítt af yðru tilstilli, en hér eiga þó hlut í ofsamenn miklir, ok get ek, at stórir úfar rísi á með oss.»
Byskup kvaðst vænta, at menn munu þessum ofsa af sér hrinda, en unna sæmðar fyrir mál þetta ok umdæmis, ef eigi væri með ofsa at gengit.
Tíðendi þessi spurðust, ok fréttu þat kaupmenn.
Þá mælti Ketill Kálfsson: «Ekki fór fjarri getu minni, at honum mundi höfuðgjarnt verða.»
Maðr hét Símon, frændi Özurar, mikill maðr ok sterkr. Ketill kvað vera mega, ef Símon fylgði atgervi sinni, at hann mun muna dráp Özurar, frænda síns. Símon kvaðst þar eigi mundu ferlig orð um hafa.
Ketill lét búa skip þeira ok sendi menn á fund Kolbeins stýrimanns ok sagði honum tíðendin, — «ok segið honum svá, at ek skal fara með máli á hendr Einari, því at mér eru kunnig grænlenzk lög, ok er ek búinn til við þá. Höfum vér ok mikinn liðskost, ef at oss kemst.»
Símon kvaðst vilja Ketils ráðum fram fara. Síðan fór hann ok hitti Kolbein, sagði honum vígit ok þar með orðsending Ketils ok þeir skyldu snúast til liðveizlu við þá ór Vestribyggð ok sækja til þings þeira Grænlendinga. Kolbeinn kvaðst koma mundu at vissu, ef hann mætti, ok kvaðst vilja, at Grænlendingum yrði þat eigi hagkeypi at drepa menn þeira.
Ketill tók þegar mál af Símoni ok fór með nökkura sveit manna, en sagði, at þeir kaupmenn skyldu halda skjótt eftir, — «ok hafið varning með yðr.»
Kolbeinn fór þegar, er honum kómu þessi orð, bað ok félaga sína fara til þings ok kveðst þá hafa svá mikla sveit, at óvíst væri, at Grænlendingar sætu yfir hlut þeira. Nú hittust þeir Kolbeinn ok Ketill ok báru ráð sín saman. Hvárrtveggi þeira var gildr maðr. Nú fóru þeir, ok bægði þeim veðr, ok komast þó fram ok höfðu mikla sveit manna, en þó minni en þeir hugðu.
Nú kómu menn til þings. Sokki var þar kominn Þórisson. Hann var vitr maðr ok var þá gamall ok mjök tekinn til at gera um mál manna.
Hann gengr á fund þeira Kolbeins ok Ketils ok kvaðst vilja leita um sættir. «Vil ek bjóðast til,» segir hann, «at gera í milli yðvar, ok þótt mér sé meiri vandi á við Einar, son minn, þá skal þat þó um gera, er mér ok öðrum vitrum mönnum lízt nær sanni.»
Ketill kvaðst ætla, at þeir mundi málum fram halda til málsfyllingar, en fyrirkveðast eigi at taka sættir, — «en þó er ört at gengit við oss, en höfum ekki vanizt því hér til at minnka várn hlut.»
Sokki kveðst ætla, at þeir munu eigi jafnt at vígi standa, ok kvað óvíst, at þeir fengi meiri sæmð, þó hann dæmði eigi.
Kaupmenn gengu at dómi, ok hafði Ketill mál frammi á hönd Einari.
Þat mælti Einarr: «Þat mun víða spyrjast, ef þeir bera oss hér málum» — ok gekk at dóminum ok hleypir upp, ok fengu þeir ekki haldit.
Þá mælti Sokki: «Kostr skal enn þess, er ek bauð, at sættast ok gera ek um málit.»
Ketill kveðst ætla, at þat mundi nú ekki verða, — «er þú leggr til yfirbóta, þat er þó er inn sami ójafnaðr Einars um þetta mál,» ok skilðu at því. En því kómu kaupmenn eigi ór Vestribyggð til þings, at þá var andviðri, er þeir váru búnir með tveim skipum.
En at miðju sumri skyldi sætt gera á Eiði. Þá kómu þeir kaupmenn vestan ok lögðu at við nes nökkut, ok hittust þeir þá allir saman ok áttu stefnur.
Þá mælti Kolbeinn, at eigi skyldi svá nær hafa gengit um sættirnar, ef þeir hefði allir samt verit, — «en þat þykkir mér nú ráð, at vér farim allir til þessa fundar með slíkum föngum sem til eru.»
Ok svá var, at þeir fóru ok leyndust í leynivági einum skammt frá byskupsstólnum.
Þat bar saman at byskupsstólinum, at hringði til hámessu, ok þat at Einarr Sokkason kom. Ok er kaupmennirnir heyrðu þetta, þá sögðu þeir, at mikla skyldi gera virðing til Einars, at hringja skal í mót honum, ok kváðu slík mikil endemi ok urðu illa við.
Kolbeinn mælti: «Verðið eigi illa við þetta, því at svá mætti at berast, at þetta yrði at líkhringingu, áðr kveld kæmi.»
Nú kómu þeir Einarr ok settust niðr í brekku einni. Sokki lét fram gripi til virðingar ok þá, er til gjalds váru ætlaðir.
Ketill mælti: «Þat vil ek, at vit Hermundr Koðránsson virðim gripina.»
Sokki kvað svá vera skyldu.
Símon, frændi Özurar, sýndi á sér óþekkðarsvip ok reikaði hjá, meðan gripagjaldit var sett. Síðan var fram borin spangabrynja ein forn.
Símon mælti þá: «Svívirðliga er slíkt boðit fyrir slíkan mann sem Özurr var,» — ok kastaði brynjunni á völlinn á burt ok gekk upp at þeim, er þeir sátu í brekkunni. Ok er þat sá þeir Grænlendingar, þá spretta þeir upp ok horfðu forbrekkis ok í móti honum Símoni.
Ok því næst gekk Kolbeinn upp hjá þeim, er þeir horfðu allir frá, ok slæst á bak þeim ok fór einn frá sínum mönnum, ok var þat jafnsnemma, at hann komst á bak Einari ok hjó með öxi milli herða honum ok Einars öx kom í höfuð Símoni, ok fengu báðir banasár.
Einarr mælti, er hann fell: «Slíks var at ván.»
Síðan hljóp Þórðr, fóstbróðir Einars, at Kolbeini ok vildi höggva hann, en Kolbeinn snaraðist við honum ok stakk fram öxarhyrnunni ok kom í barkann Þórði, ok hafði hann þegar bana.
Síðan slær í bardaga með þeim. Byskup sat hjá Einari, ok andaðist hann í knjám honum. Steingrímr hét maðr, er þat mælti, at þeir skyldi gera svá vel at berjast eigi, ok gekk á milli með nökkura menn, en hvárirtveggja váru svá óðir, at Steingrímr var lagðr sverði í gegnum í þessi hríð. Einarr andaðist uppi á brekkunni við búð Grænlendinga.
Ok nú urðu menn sárir mjök, ok kómust þeir Kolbeinn til skips með þrjá sína menn vegna ok fóru síðan yfir Einarsfjörð til Skjálgsbúða. Þar váru kaupskipin ok váru þá mjök í búnaði.
Kolbeinn kvað í hafa gerzt nökkura róstu, — «ok vil ek ætla, at Grænlendingar uni nú ekki betr við en áðr.»
Ketill mælti: «Sannyrði gafst þér, Kolbeinn,» sagði hann, «at vér myndim heyra líkhringingina, áðr vér færim í brott, ok ætla ek, at hann Einarr sé dauðr borinn til kirkju.»
Kolbeinn kveðst heldr þannig hafa at stutt.
Ketill mælti: «Þess er ván, at Grænlendingar muni sækja á várn fund, ok kalla ek ráð, at menn haldi á búnaði sínum eftir föngum ok sé allir á skipum um nætr.»
Ok svá gerðu þeir. Sokki harmaði mjök þessi tíðendi ok bað menn fulltingis at veita sér vígsgengi.
Hallr hét maðr. Hann bjó at Sólarfjöllum, vitr maðr ok góðr bóndi. Hann var í liði með Sokka ok kom síðast með sínu liði.
Hann mælti til Sokka: «Ekki vænlig lízt mér þín ætlan, at leggja smáskipum at stórskipum við slíkan viðbúnað sem ek hygg, at þeir muni hafa, en ek veit eigi, hversu traust lið er þú hefir, en allir vaskir menn munu vel gefast, en hinir munu hlífast meir, ok verða höfuðsmenn fyrir þat uppgefnir, ok horfir þá enn þungligar várr málahlutr en áðr. Nú sýnist mér ráð, ef menn skulu at leggja, at eiðar fari fram, at hverr maðr skyli annathvárt hér falla eða hafa sigr.»
En við þessi orð Halls dignuðu menn mjök.
Sokki mælti: «Eigi munum vér þó skilja við þetta, at ósett sé málunum.»
Hallr kvaðst mundu leita um sættir milli þeira ok kallaði á kaupmenn ok mælti: «Hvárt skal mér fritt at ganga á fund yðvarn?»
Þeir Kolbeinn ok Ketill svara, at honum skyldi fritt. Síðan hitti hann þá ok lét nauðsyn, at málum væri sett eftir slík stórvirki.
Þeir kváðust nú búnir við hváru, sem aðrir vildi, kváðu af þeim landsmönnum allan þennan ójafnað staðit hafa, — «en nú, er þú sýnir svá mikla góðgirnd, þá unum vér því, at þú gerir í milli vár.»
Hann kvaðst eftir því gera mundu ok dæma, er honum sýndist réttligast, hversu sem hvárum líkaði.
Síðan var þetta fyrir Sokka borit. Hann kveðst ok mundu una umdæmi Halls. Kaupmenn skyldu um nætr at búnaði sínum vera ok kváðu Sokka ekki annat líka en þeir yrði í brottu sem fyrst, — «en ef þeir seinka búnað sinn ok gera mér skapraun í því, þá er vís ván, at þeir skulu bótalausir, ef þeir verða teknir.»
Nú skilðu þeir at því, ok var á sáttarfund kveðit.
Ketill mælti:» Ekki horfir skjótliga búnaðr várr, en vistaföng þverra heldr, ok er þat mitt ráð at leita eftir vistunum, ok veit ek, hvar sá maðr býr, er mikinn mat á, ok kalla ek ráð at sækja eftir.»
Þeir kváðust þess albúnir. Síðan hlupu þeir upp eina nátt frá skipum, þrír tigir manna saman, allir vápnaðir, ok kómu at bænum, ok var þar autt allt. Þórarinn hét bóndi sá, er þar bjó.
Ketill mælti: «Eigi hefir mitt ráð vel gefizt», — ok fara síðan í brott frá bænum ok ofan á leið til skipa, ok var þar hrísótt, er þeir fóru.
Þá mælti Ketill: «Syfjar mik,» sagði hann, «ok verð ek at sofa.»
Þeir kváðu þat ekki mjök ráðligt. En þó lagðist hann niðr ok sofnaði, en þeir sátu yfir.
Litlu síðar vaknaði hann ok mælti: «Margt hefir fyrir mik borit. Hvat mun varða, þótt vér kippim upp hríslu þessi, er hér er undir höfði mér?»
Þeir kippðu upp hríslunni, ok var þar undir jarðhús mikit.
Ketill mælti: «Vitum fyrst, hvat hér er fanga.»
Þeir fundu þar sex tigi slátrgripa ok tólf vættir smjörs, skreið mikla.
«Vel er þat,» sagði Ketill, «at ek hefi eigi villt upp borit fyrir yðr.»
Nú fara þeir til skips með feng sinn.
Nú líðr at sáttarfundinum, ok kómu hvárirtveggju til þess fundar, kaupmenn ok landsmenn.
Þá mælti Hallr: «Sú er sáttargerð mín yðvar í milli, at ek vil, at á standist víg Özurar ok Einars, en fyrir manna mun skulu koma sekðir Austmanna, at þeir skulu hér ekki eiga vist né væri. Þau víg skulu ok jöfn vera, Steingríms bónda ok Símonar, Kráks Austmanns ok Þorfinns Grænlendings, Víghvats Austmanns ok Bjarna Grænlendings, Þóris ok Þórðar. Nú er einn óbættr várr maðr, er Þóarinn heitir, ómegðarmaðr. Hann skal fé bæta.»
Sokki hvat sér þungt gerðir líka ok svá öðrum Grænlendingum, er þannig fór um mannjafnað. Hallr kvaðst ætla, at þar muni þó staðar nema hans ummæli. Ok við þat skilðu þeir.
Síðan rak ís at ok þakði alla fjörðu, ok hugðu Grænlendingar þá gott til, ef þeir mætti taka þá ok þeir færi eigi svá brott sem mælt var. En við þat sjálft at mánaðarmótit kom, þá rak í brott allan ísinn, ok gaf kaupmönnum brott af Grænlandi, ok skilðu við þat.
Þeir kómu við Nóreg. Kolbeinn hafði haft einn hvítabjörn af Grænlandi ok fór með dýrit á fund Haralds konungs gilla ok gaf honum ok tjáði fyrir konungi, hversu þungs hlutar Grænlendingar váru af verðir, ok færði þá mjök í róg. En konungr spurði annat síðar, ok þótti honum Kolbeinn hafa fals fyrir sik borðit, ok kómu engi laun fyrir dýrit.
Síðan hljóp Kolbeinn í flokk með Sigurði slembidjákn ok gekk inn at Haraldi konungi gilla ok veitti honum áverka.
Ok síðan er þeir fóru fyrir Danmörk ok sigldu mjök, en Kolbeinn var á eftirbáti, en veðr hvasst, þá sleit frá bátinn, ok drukknaði Kolbeinn. En þeir Hermundr kómu til Íslands til ættjarða sinna.
Ok lýkr þar þessi sögu.
Источник: Íslendinga sögur. Guðni Jónsson bjó til prentunar. Bd. I: Landssaga og landnám.
Текст с сайта Heimskringla