Þorvarðar þáttr krákunefs

Þorvarðr hét maðr krákunef, vestfirzkr maðr at kyni, auðigr maðr ok drengr góðr. Hann fór milli landa ok mazt vel, þar sem hann kom.

Hann kemr nú eitthvert sumar skipi sínu norðr í Niðarós, ok var Haraldr konungr í bænum ok Eysteinn orri, mágr hans, sonr Þorbergs Árnasonar, er allra manna var vaskastr ok mest virðr af konungi. Þorvarðr ruddi skip sitt ok leigði sér skemmu. Síðan gekk hann á fund Haralds konungs, þar sem hann drakk, kemr svá at stofunni, at konungr var úti.

Ok er hann vill inn snúa, mælti Þorvarðr: «Heill, herra. Hér er segl eitt niðri á skipinu, er ek vilda, at þér þægið.»

Konungr var nökkut svá brúnvölvi ok segir: «Eitt sinni þá ek segl at yðr Íslendingum,» segir hann, «ok bjóst þá til, at mér myndi þat verða at skaða. Gekk þat í sundr í siglingu — ok vil ek eigi þiggja.»

Eysteinn mælti: «Gakk til, herra,» segir hann, «ok sé, ok kann vera, at yðr sýnist vel, ok þess er meiri ván, at þér þiggið þá hluti, er óvirðiligri eru, því mun hann þér ætlat hafa.»

Konungr segir: «Ek sé ráð fyrir mér, en þú fyrir þér,» — snýr síðan inn í stofuna, ok má ekki festa orð á honum.

Þorvarðr biðr þá Eystein þiggja seglit, — «ok gakk með mér,» segir hann.

Eysteinn gerir svá ok þykkist eigi sét hafa meiri gersimi í einu segli ok þakkar vel gjöfina ok mælir, at hann skyli koma til hans um vetrinn ok sjá bæ hans á Norðmæri í Gizka. Er nú kyrrt of vetrinn.

Ok er várar, býr Þorvarðr skip sitt ok heldr suðr fyrir land frá Sólskel ok leggja þar til hafs. Ok einn dag sjá þeir, hvar skip brunar fram hjá ok var alskipat með stöfnum. Þar stendr upp í stafninum maðr vænn ok listuligr. Sá var í skarlatskyrtli rauðum. Hann spyrr, ef Þorvarðr væri þar. Hann svarar ok fagnar vel Eysteini.

Eysteinn mælti: «Seinn vartu at sækja mik heim ok stíg nú á skip með oss með svá marga menn sem þú vill sjálfr, því at nú er ekki byrvænligt.»

Hann gerir nú svá, ferr með nökkura menn ok róa nú til eyjarinnar Gizka, ok er þar fagnaðr mikill ok veizla ger. Þar váru hús stór ok góð.

Ok er á leið kveldit ok nóttina ok morgna tekr, þá vaknar Þorvarðr ok sér, at Eysteinn var á fótum ok mælti: «Ekki er veðr byrvænligt. Verið með oss í dag ok látið mik veðrit sjá fyrir yðr, ok skuluð þér eigi at heldr byrina sitja.»

Ok of daginn, er þeir drukku ok váru kátir, þá mælti hann Eysteinn: «Fyrir þat, er þú fórt með mér frá skipi þínu búnu ok sóttir hingat heimili, þigg at mér kyrtil þenna.»

Hann var allr hlöðum búinn ok skorinn af nýju skarlati. Þorvarðr þakkar honum gjöfina.

Eysteinn mælti: «Ekki skulu þetta vera segllaunin,» — sitja þá of daginn, ok skortir eigi góðan drykk.

Ok annan morgin eftir mælir Eysteinn við Þorvarð: «Kyrrir skuluð þér vera í dag,» segir hann, «því at þetta er engi byrr.»

Þorvarðr segir: «Þér skuluð nú fyrir sjá.»

Nú er allt meira við haft of drykk ok allan fagnað, ok þá lætr Eysteinn bera fram skikkju. Þat váru algrá skinn ok vönduð sem mest ok skarlatsmöttull yfir.

Þá mælti Eysteinn: «Þessa skikkju skaltu þiggja, ok er nú launat seglit, því at þannig mun skikkjan bera sik með vel flestum öðrum sem seglit berr af vel flestum seglum.»

Þorvarðr þakkar nú vel gjöfina. Líðr af nóttin, ok of morgininn snemma er Þorvarðr vakiðr, ok er þar kominn Eysteinn ok mælti: «Nú skal ekki dvelja yðr, því at nú er byrr á kominn,» — tóku nú snæðing ok drukku, áðr þeir fóru.

Þá mælti Eysteinn: «Eigi varð þat auðit, at konungr þægi seglit at þér, en þess get ek, ef hann hefði þegit, at hann myndi þannig svá launa sem ek. En þó hefir þú nú ekki fyrir þat, er nú gaf eigi konungr þér launin. En þar má ek ekki at því hafa, þó at ek sék ótígnari en konungr. En fyrir mismuna okkarrar tígnar skaltu þiggja gullhring þenna,» — ok dró af hendi sér. Þorvarðr þakkar honum hringinn, ok fara eftir þat til skips, ok gefr byri vel, ok ferr út til Íslands ok gerist mikill maðr fyrir sér.

Ok nú of sumarit, þá er þeir sigldu fyrir land fram, Haraldr konungr ok Eysteinn, ok siglir Eysteinn meira ok of fram, þá mælti konungr: «Hvaðan kom þér segl þat it góða, er þú hefir?»

Eysteinn svarar: «Hér er nú þat seglit, er þér neittuð, herra?»

Konungr mælti: «Ek sák aldri betri segl, ok hefi ek þar góðu nítt.»

Eysteinn mælti: «Villtu flensa í milli segla, herra?»

Konungr mælti ok brosti at: «Hví eigi?» segir hann, gekk upp síðan hjá siglunni.

Eysteinn mælti: «Ger þik eigi at undri ok haf segl, hvárt er þú vill, ok er vel, at þú vitir, hverju þú níttir.»

Konungr þakkaði honum ok hafði þetta segl yfir sínu skipi, ok stóðst þat eigi þessu konungsskipinu í kappsiglingum, því at skip var mikit, en þó þótti þat vera in mesta gersimi.

Источник: Íslendinga sögur. Guðni Jónsson bjó til prentunar.

Текст с сайта Heimskringla