Tillägg till Olaf Tryggvasons saga

Följande stycken, som äro upptagna i äldre upplagor, ehuru de icke höra till den ursprungliga texten, meddelas här dels efter Codex Frisianus, dels efter Flateyjarbók, jemförd med Peringskiölds upplaga af Heimskringla.

(80) * Jfr Cod. Fr., Saga Ól. Tryggv. kap. 89.). Frän orden Þessir váru . . . . till Þorleikr Brandsson Codex Frisianus i stället denna lydelse:

Þeir áttu kaupstefnu ok héldu torg við konungs bryggjur. Um várit leituðu þeir til brautsiglingar þrysvar, ok gaf þeim aldri, ok lágu við bryggjur. Þat var einn góðan veðrdag, at margir menn fóru á sund, ok skemta sér. Einn var sá maðr, er þar bar langt af öðrum um allar íþróttir. Kjartan mælti við Hallfreð vandræðaskáld, at hann skyldi reyna sund við þenna mann, en hann telst undan. Kjartan mælti: Ek skal þá freista; kastar af sér klæðunum ok verpr sér á sund, leggst at þessum manni ok grípr um fót honum ok fœrir hann niðr; koma upp ok höfðust engi orð við; fara niðr öðru sinni ok eru miklu lengr niðri en hit fyrra sinni; koma enn upp ok þegja; fara þegar niðr þriðja sinni, þar til er Kjartan þykkir alt mál upp, ok er þá eigi þess kostr, ok kennir þá aflsmunar; eru niðri, þar til er Kjartan er mjök þrotinn; koma þá upp ok leggjast at landi. Spyrr hinn norrœni maðr, hverr Íslendingr væri at nafni. Kjartan nefnir sik. Hinn mælti: Þú ert vel sundfœrr; eða ertu íþróttamaðr at fleirum hlutum? Kjartan svaraði: Þat er lítil íþrótt. Hinn norrœni mælti: Hví spyrðu engis í mót? Kjartan svaraði: Ek ætla mik engu skipta, hverr þú ert eða hvat þú heitir. Hinn svaraði: Ek mun þá segja þér: hér er Ólafr Tryggvason. Hann spurði Kjartan margs af Íslandi; en hann sagði alt of léttliga. Síðan ætlar Kjartan braut at ganga skjótliga. Konungr mælti: Hér er skikkja, er ek vil gefa þér, Kjartan. En Kjartan þá skikkjuna ok þakkaði honum forkunnar vel.

(105) * Jfr Flateyjarbók I. kap. 342.). Frá sigling Bjarna Herjúlfssonar.

Herjúlfr var Bárðarson Herjúlfssonar, frænda Ingólfs landnámsmanns. Þeim Herjúlfi gaf Ingólfr land á milli Vágs ok Reykjaness. Herjúlfr bjó fyrst á Drepstokki. Þorgerðr hét kona hans, en Bjarni som þeirra ok var hinn efniligsti maðr. Hann fýstist utan þegar á unga aldri; varð honum gott bæði til fjár ok mannvirðingar, ok var sinn vetr hvárt utanlands eðr með feðr sínum. Brátt átti Bjarni skip í förum, ok hinn síðasta vetr, er hann var í Noregi, þá brá Herjúlfr til Grœnlandsferðar með Eiríki ok brá búi sínu. Með Herjúlfi var á skipi suðreyskr maðr kristinn, sá er orti Hafgerðingardrápu; þar er þetta stef í:

Mínar bið ek munka reyni
meinalausan farar beina;
heiðis haldi hattar foldar
hallar dróttin yfir mér stalli.

Herjúlfr bjó á Herjúlfsnesi ok var hinn göfgasti maðr. Eiríkr rauði bjó í Brattahlíð; hann var þar með mestri virðingu, ok lutu allir til hans. Þessi váru börn Eiríks: Leifr, Þorvaldr ok Þorsteinn, en Freydís hét dóttir hans; hon var gipt þeim manni, er Þorvarðr hét, ok bjuggu þau í Görðum, þar sem nú er biskupsstóll. Hon var svarri mikill, en Þorvarðr var lítilmenni; var hon mjök gefin til fjár. Heiðit var fólk á Grœnlandi í þann tíma.

Þat sama sumar kom Bjarni skipi sínu á Eyrar, er faðir hans hafði brott siglt um várit. Þau tíðindi þóttu Bjarna mikil, ok vildi eigi bera af skipi sínu. Þá spurðu hásetar hans, hvat er hann bærist fyrir; en hann svarar, at hann ætlaði at halda siðvenju sinni ok þiggja at föður sínum vetrvist: ok vil ek halda skipinu til Grœnlands, ef þér vilit mér fylgð veita. Allir kváðust hans ráðum fylgja vilja. Þá mælti Bjarni: Úvitrlig mun þykkja vár ferð, þar sem engi várr hefir komit í Grœlandshaf. En þó halda þeir nú í haf, þegar þeir váru búnir, ok sigldu þrjá daga, þar til er landit var vatnat; en þá tók af byrina ok lagði á norrœnur ok þokur, ok vissu þeir eigi hvert at þeir fóru, ok skipti þat mörgum dœgrum.

Eptir þat sá þeir sól ok máttu þá deila ættir; vinda nú segl ok sigla þetta dœgr, áðr þeir sá land, ok rœddi um með sér, hvat landi þetta mun vera. En Bjarni kveðst hyggja, at þat mundi eigi Grœnland. Þeir spyrja, hvárt hann vill sigla at þessu landi eðr eigi. (Hann svarar:) þat er mitt ráð at sigla í nánd við landit; ok svá gera þeir ok sá þat brátt, at landit var úfjöllótt ok skógi vaxit, ok smár hæðir á landinu, ok létu landit á bakborða ok létu skaut horfa á land. Síðan sigla þeir tvau dœgr, áðr þeir sá land annat. Þeir spyrja, hvárt Bjarni ætlaði þat enn Grœnland. Hann kvaðst eigi heldr ætla þetta Grœnland en hit fyrra: því at jöklar eru mjök miklir sagðir á Grœnlandi. Þeir nálguðust brátt þetta land ok sá þat vera slétt land ok viði vaxit. Þá tók af byr fyrir þeim. Þá rœddu hásetar þat, at þeim þótti þat ráð at taka þat land; en Bjarni vill þat eigi. Þeir þóttust bæði þurfa við ok vatn. At engi eru þér því úbirgir, segir Bjarni; en þó fékk hann af nökkut ámæli af hásetum sínum. Hann bað þá vinda segl, ok svá var gert, ok settu framstafn fra landi ok sigla í haf útsynnings byr þrjú dœgr, ok sá þá land hit þriðja. En þat land var hátt ok fjöllótt ok jökull á. Þeir spyrja þá, ef Bjarni vildi at landi láta þar; en hann kvaðst eigi þat vilja: því at mér lízt þetta land úgagnvænligt. Nú lægðu þeir eigi segl sitt; halda með landinu fram ok sá, at þat var eyland; settu enn stafn við því landi ok héldu í haf hinn sama byr; en veðr óx í hönd, ok bað Bjarni þá svipta ok eigi sigla meira, en bæði dygði vel skipi þeirra ok reiða. Sigldu nú fjögur dœgr; þá sá þeir land hit fjórða. Þá spurðu þeir Bjarna, hvárt hann ætlaði þetta vera Grœnland eðr eigi. Bjarni svarar: Þetta er líkast því, er mér er sagt frá Grœnlandi, ok hér munu vér at landi halda. Svá gera þeir ok taka land undir einhverju nesi at kveldi dags; ok var þar bátr á nesinu. En þar bjó Herjúlfr, faðir Bjarna, á því nesi, ok af því hefir nesit nafn tekit ok er síðan kallat Herjúlfsnes. Fór Bjarni nú til föður síns, ok hættir nú siglingu ok er með föður sínum, meðan Herjúlfr lifði, ok síðan bjó hann þar eptir föður sinn.

(106) * Jfr Flateyjarbók I. kap. 427–433.). Frá landafundi Leifs Eiríkssonar.

Þat er nú þessu næst, at Bjarni herjúlfsson kom utan af Grœnlandi á fund Eiríks jarls, ok tók jarl við honum vel. Sagði Bjarni frá ferðum sínum, er hann hafði lönd sét, ok þótti mönnum hann verit hafa úforvitinn, er hann hafði ekki at segja af þeim löndum, ok fékk hann af því nökkut ámæli. Bjarni gerðist hirðmaðr jarls, ok fór út til Grœnlands um sumarit eptir. Var nú mikill umrœða um landaleitan. Leifr, son Eiríks rauða or Brattahlíð, fór á fund Bjarna Herjúlfssonar ok keypti skip at honum ok réð til háseta, svá at þeir váru hálfr fjórði togr manna saman. Leifr bað föður sinn Eirík, at hann mundi enn fyrir vera förinni. Eiríkr taldist heldr undan, kveðst þá vera hníginn í aldr ok kveðst minna mega við vási öllu, en var. Leifr kveðr hann enn mundu mestri heill stýra af þeim frændum. Ok þetta lét Eiríkr eptir Leifi ok ríðr heiman, þá er þeir eru at því búnir; ok var þá skamt at fara til skipsins. Drepr hestrinn fœti, sá er Eiríkr reið, ok féll hann af baki, ok lestist fótr hans. Þá mælti Eiríkr: Ekki mun mér ættlat at finna lönd fleiri en þetta, er nú byggjum vér; munum vér nú ekki lengr fara allir samt. Fór Eiríkr heim í Brattahlíð, en Leifr réðst til skips, ok félagar hans með honum, hálfr fjórði togr manna. Þar var suðrmaðr einn í ferð, er Tyrkr hét.

Nú bjuggu þeir skip sitt ok sigldu í haf, þá er þeir váru búnir, ok fundu þá þat land fyrst, er þeir Bjarni fundu síðast. Þar sigla þeir at landi ok köstuðu akkerum ok skutu báti ok fóru á land ok sá þar eigi gras. Jöklar miklir váru alt hit efra, en sem ein hella var alt til jöklanna frá sjónum, ok sýndist þeim þat land vera gœðalaust. Þá mælti Leifr: Eigi er oss nú þat orðit um þetta land sem Bjarna, at vér hafim eigi komit á landit; nú mun ek gefa nafn landinu ok kalla Helluland.

Síðan fóru þeir til skips ok sigldu í haf ok fundu land annat; sigla enn at landi ok kasta akkerum, skjóta síðan báti ok ganga á landit. Þat land var slétt ok skógi vaxit, ok sandar hvítir víða, þar sem þeir fóru, ok úsæbratt. Þá mælti Leifr: Af kostum skal þessu landi nafn gefa ok kalla Markland. Fóru síðan ofan aptr til skips sem fljótast.

Nú sigla þeir þaðan í haf landnyrðings veðr ok váru úti 2 dœgr, áðr þeir sá land, ok sigldu at landi ok kómu at ey einni, er lá norðr af landinu, ok géngu þar upp ok sást um í góðu veðri ok fundu þat, at dögg var á grasinu, ok varð þeim þat fyrir, at þeir tóku höndum sínum í döggina ok brugðu í munn sér, ok þóttust ekki jafnsœtt kent hafa, sem þat var. Síðan fóru þeir til skips síns ok sigldu í sund þat, er lá milli eyjarinnar ok ness þess, er norðr gékk af landinu; stefndu í vestrætt fyrir nesit. Þar var grunnsævi mikit at fjöru sjóvar, ok stóð þá uppi skip þeirra; ok var þá langt til sjóvar at sjá frá skipinu. En þeim var svá mikil forvitni á at fara til landsins, at þeir nentu eigi þess at bíða, at sjór félli undir skip þeirra, ok runnu til lands, þar er á ein féll or vatni einu. En þegar sjór féll undir skip þeirra, þá tóku þeir bátinn ok reru til skipsins ok fluttu þat upp í ána, síðan í vatnit, ok köstuðu þar akkerum ok báru af skipi húðföt sín ok gerðu þar búðir; tóku þat ráð síðan at búast þar um þann vetr, ok gerðu þar hús mikil. Hvárki skorti þar lax í ánni né í vatninu, ok stœrra lax en þeir hefði fyrr sét. Þar var svá góðr landskostr, at því er þeim sýndist, at þar mundi engi fénaðr fóðr þurfa á vetrum; þar kómu engi frost á vetrum, ok lítt rénuðu þar grös. Meira var þar jafndœgri en á Grœnlandi eðr Íslandi: sól hafði þar eyktarstað ok dagmálstað um skammdegi. En er þeir höfðu lokit húsgerð sinni, þá mælti Leifr við föruneyti sitt: Nú vil ek skipta láta liði váru í 2 staði, ok vil ek kanna láta landit, ok skal helmingr liðs vera við skála heima, en annar helmingr skal kanna landit ok fara eigi lengra, en þeir komi heim at kveldi ok skilist eigi. Nú gerðu þeir svá um stund. Leifr gerði ymist at hann fór með þeim eðr var heima at skála.

Leifr var mikill maðr ok sterkr, manna sköruligastr at sjá, vitr maðr ok góðr hófsmaðr um alla hluti.

(107) Leifr er á því landi um vetrinn, ok kallaði þat Vínland; siglir síðan heim til Grœnlands aptr ok hjálpar skipbrotsmönnum.

Á einhverju kveldi bar þat til tíðinda, at manns var vant af liði þeirra, ok var þat Tyrkir suðrmaðr. Leifr kunni því stórilla, því at Tyrkir hafði lengi verit með þeim feðgum ok elskat mjök Leif í barnœsku. Taldi Leifr nú mjök á hendr förunautum sínum ok bjóst til ferðar at leita hans, ok 12 menn með honum. En er þeir váru skamt komnir frá skála, þá gékk Tyrkr í mót þeim, ok var honum vel fagnat. Leifr fann þat brátt, at fóstra hans var skapgott; hann var brattleitr ok lauseygr, smáskitligr í andliti, lítill vexti ok vesaligr, en íþróttamaðr á allskonar hagleik. Þá mælti Leifr til hans: Hví vartu svá seinn, fóstri minn, ok fráskili föruneytinu? Hann talaði þá fyrst lengi á þýrsku ok skaut marga vega augunum ok gretti sik; en þeir skildu eigi hvat er hann sagði. Hann mælti þá á norrœnu, er stund leið: Ek var genginn eigi miklu lengra en þit; kann ek nökkur nýmæni at segja: ek fann vínvið ok vínber. Mun þat satt, fóstri minn? kvað Leifr. At vísu er þat satt, kvað hann, því at ek var þar fœddr, er hvárki skorti vínvið né vínber. Nú sváfu þeir af þá nótt; en um morguninn mælti Leifr við háseta sína: Nú skal hafa tvennar sýslur fram, ok skal sinn dag hvárt lesa vínber eða höggva vínvið ok fella mörkina, svá at þat verði farmr til skips míns; ok þetta var ráðs tekit. Svá er sagt, at eptirbátr þeirra var fyldr af vínberjum. Nú var höggvinn farmr á skipit. [Þar váru ok hveitiakrar sjálfsánir, ok þau tré er mösurr heita, ok höfðu þeir af öllu þessu með sér nökkur merki, sum tré svá mikill, at í hús váru lögð.]

Ok er várar, þá bjuggust þeir ok sigldu brott, ok gaf Leifr nafn landinu eptir landskostum, ok kallaði Vínland. Sigla nú síðan í haf, ok gaf þeim vel byri, þar til er þeir sá Grœnland ok fjöll undir jöklum. Þá tók einn maðr til máls ok mælti við Leif: Hví stýrir þú svá mjök undir veðr skipinu? Leifr svarar: Ek hygg at stjórn minni, en þó enn at fleira, eðr hvat sjái þér til tíðinda? Þeir kváðust eigi sjá, þat er tíðindum sætti. Ek veit eigi, segir Leifr, hvárt ek sé skip eðr sker. Nú sjá þeir ok kváðu sker vera. Hann sá því framar en þeir, at hann sá menn í skerinu. Nú vil ek, at vér beitim undir veðrit, segir Leifr, svá at náim til þeirra, ef menn eru þurftugir at ná várum fundi; ok er nauðsyn á at duga þeim. En með því at þeir sé eigi friðmenn, þá eigum vér allan kost undir oss, en þeir ekki undir sér. Nú sœkja þeir undir skerit ok lægðu segl sitt ok kostuðu akkeri ok skutu litlum báti öðrum, er þeir höfðu haft með sér. Þá spurði Tyrkr, hverr þar réði fyrir liði; sá kveðst Þórir heita ok vera norrœnn maðr at kyni; eðr hvert er þitt nafn? Leifr segir til sín. Ertu son Eiríks rauða or Brattahlíð? segir hann. Leifr kvað svá vera. Nú vil ek, segir Leifr, bjóða yðr öllum á mitt skip ok fémunum þeim, er skipit má við taka. Þeir þágu þann kost ok sigldu síðan til Eiríksfjarðar með þeim farmi, þar til er þeir kómu til Brattahlíðar; báru farminn af skipi. Síðan bauð Leifr Þóri til vistar með sér ok Guðríði, konu hans, ok 3 mönnum öðrum; en fékk vistir öðrum hásetum, bæði Þóris ok sínum félögum. Leifr tók 15 menn or skerinu; hann var síðan kallaðr Leifr hinn heppni. Leifi varð nú gott bæði til fjár ok mannvirðingar. Þann vetr kom sótt mikil í lið Þóris, ok andaðist hann Þórir ok mikill hluti liðs hans. Þann vetr andaðist ok Eiríkr rauði.

Nú var umrœða mikil um Vínlandsför Leifs, ok þótti Þorvaldi, bróður hans, of úvíða kannat hafa verit landit. Þá mælti Leifr við Þorvald: Þú skalt fara með skip mitt, bróðir, ef þú vill til Vínlands, ok vil ek þó, at skipit fari áðr eptir viði þéim, er Þórir átti í skerinu. Ok svá var gert.

(108) Frá Þorvaldi Eiríkssyni, bróður Leifs, ok Skrælingjum í Vínlandi.

Nú bjóst Þorvaldr til þeirrar ferðar með 30 manna, með umráði Leifs, bróður. Síns. Síðan bjuggu þeir skip sitt ok héldu í haf. Ok er engi frásögn um ferð þeirra, fyrr en þeir koma til Vínlands, til Leifs búða, ok bjuggu þar um skip sitt ok sátu um kyrt þann vetr ok veiddu fiska til matar sér.

En um várit mælti Þorvaldr, at þeir skyldu búa skip sitt, ok skyldi eptirbátr skipsins, ok nökkurir menn með, fara fyrir vestan landit ok kanna þar um sumarit. Þeim sýndist landit fagrt ok skógótt, ok skamt milli skógar ok sjóvar, ok hvítir sandar. Þar var eyjótt mjök ok grunnsævi mikit. Þeir fundu hvergi manna vistir né dýra, en í eyju einni vestarliga fundu þeir kornhjálm af tré; eigi fundu þeir fleiri mannaverk, ok fóru aptr ok kómu til Leifs búða at hausti.

En at sumri öðru fór Þorvaldr fyrir austan með kaupskipit ok hit nyrðra fyrir landit. Þá gerði at þeim veðr hvast fyrir andnesi einu, ok rak þá þar upp, ok brutu kjölinn undan skipinu, ok höfðu þar langa dvöl ok bœttu skip sitt. Þá mælti Þorvaldr við förunauta sína; Nú vil ek, at vér reisim hér upp kjölinn á nesinu ok kallim Kjalarnes; ok svá gerðu þeir. Síðan sigla þeir þaðan í brott ok austr fyrir landit ok inn í fjarðarkjapta, þá er þar váru næstir, ok at höfða þeim er þar gékk fram; hann var allr skógi vaxinn. Þá leggja þeir fram skip sín í lægi ok skjóta bryggjum á land, ok gengr Þorvaldr þar á land upp með alla förunauta sína. Hann mælti þá: Hér er fagrt ok hér vilda ek bœ minn reisa. Ganga síðan til skips ok sjá á sandinum inn frá höfðanum 3 hæðir, ok fóru til þangat, ok sjá þar húðkeipa 3 ok 3 menn undir hverjum. Þá skiptu þeir liði sínu ok höfðu hendr á þeim öllum, nema einn komst á brott með keip sinn. Þeir drepa hina 8 ok ganga síðan aptr á höfðann ok sjást þar um ok sjá inn í fjörðinn hæðir nökkurar ok ætluðu þeir þat vera bygðir. Eptir þat sló á þá höfga svá mikilum, at þeir máttu eigi vöku halda, ok sofna þeir allir. Þá kom kall yfir þá, svá at þeir vöknuðu allir. Svá segir kallit: Vaki þú, Þorvaldr, ok alt föruneyti þitt, ef þú vill líf þitt hafa, ok far þú á skip þitt, ok allir menn þínir, ok farit frá landi sem skjótast. Þá fór innan eptir firðinum útal húðkeipa ok lögðu at þeim. Þorvaldr mælti þá: Vér skulum fœra ut á borð vígflaka ok verjast sem best, en vega lítt í mót. Svá gera þeir; en Skrælingjar skutu á þá um stund, en flýja síðan í brott sem ákafast, hverr sem mátti. Þá spurði Þorvaldr menn sína, ef þeir væri nökkut sárir. Þeir kváðust eigi sárir vera. Ek hefi fengit sár undir hendi, segir hann, ok fló ör milli skipborðsins ok skjaldarins undir hönd mér, ok er hér örin, en mum mik þetta til bana leiða. Nú ræð ek, at þér búit ferð yðra sem fljótast aptr á leið; en þér skulut fœra mik á höfða þann, er mér þótti byggiligast vera; má þat vera, at mér hafi satt á munn komit, at ek muni þar búa á um stund; þar skulu þér mik grafa ok setja krossa at höfði mér ok fótum, ok kallit þat Krossanes jafnan síðan. Grœnland var þá kristnat, en þó andaðist Eiríkr rauði fyrir kristni. Nú andaðist Þorvaldr; en þeir gerðu alt, eptir því sem hann hafði mælt, ok fóru síðan ok hittu þar förunauta sína, ok sögðu hvárir öðrum slík tíðindi, sem vissu, ok bjuggu þar þann vetr ok féngu sér vínber ok vínvið til skipsins. Nú búast þeir þaðan um várit eptir til Grœnlands, ok kómu skipi sínu í Eiríksfjörð ok kunnu Leifi at segja mikil tíðindi.

(109) Frá Þorsteini Eiríkssyni, bróður Leifs, ok hans Vínlandsferð.

Þat hafði gerzt til tíðinda meðan á Grœnlandi, at Þorsteinn í Eiríksfirði hafði kvángast ok fengit Guðríðar Þorbjarnardóttur, er átt hafði Þórir austmaðr, er fyrr var frá sagt. Nú fýsist Þorsteinn Eiríksson at fara til Vínlands eptir líki Þorvalds, bróður síns, ok bjó skip hit sama; ok valdi hann lið at afli ok vexti ok hafði með sér hálfan þriðja tog manna ok Guðríði, konu sína; ok sigla í haf, þegar þau eru búin, ok or landsýn. Þau velkti úti alt sumarit, ok vissu eigi, hvar þau fóru; ok er vika var af vetri, þá tóku þeir land í Lýsufirði á Grœnlandi í hinni vestri bygð. Þorsteinn leitaði þeim um vistir ok fékk vistir öllum hásetum sínum, en hann var vistlauss ok kona hans. Nú váru þau eptir at skipi tvau nökkurar nætr. Þá var enn ung kristni á Grœnlandi.

Þat var einn dag, at menn kómu at tjaldi þeirra snemma; sá spurði, er fyrir þeim var, hvat manna væri í tjaldinu. Þorsteinn svarar: Tveir menn, segir hann; eðr hverr spyrr at? Þorsteinn heiti ek, ok em ek kallaðr Þorsteinn svartr; en þat er erindi mitt hingat, at ek vil bjóða ykkr báðum hjónum til vistar til mín. Þorsteinn kveðst vilja hafa umræði konu sinnar; en hon bað hann ráða, ok nú játar hann þessu. Þá mun ek koma eptir ykkr á morgin með eyki, því at (mik) skortir eigi til at veita ykkr vist; en fásinni er mikit með mér at vera, því at 2 eru vit þar hjón, því at ek em einþykkr mjök; annan sið hefi ek ok, en þér hafit, ok ætla ek þann þó betra, er þér hafit. Nú kom hann eptir þeim um morguninn með eyki, ok fóru þau með Þorsteini svarta til vistar, ok veitti hann þeim vel. Guðríðr var skörulig kona at sjá ok vitr kona ok kunni vel at vera með úkunnum mönnum.

Þat var snemma vetrar, at sótt kom í lið Þorsteins Eiríkssonar, ok andaðist þar margir förunautar hans. Þorsteinn bað gera kistur at líkum, er önduðust, ok fœra til skips ok búa þar um: því at ek láta flytja til Eiríksfjarðar at sumri öll líkin. Nú er þess skamt at bíða, at sótt kemr í hýbýli Þorsteins, ok tók kona hans sótt fyrst, er hét Grímhildr; hon var ákafliga mikil ok sterk sem karlar, en þó kom sóttin henni undir. Ok brátt eptir þat tók sóttina Þorsteinn Eiríksson, ok lágu þau bæði senn, ok andaðist Grímhildr, kona Þorsteins svarta. En er hon var dauð, þá gékk Þorsteinn fram or stofunni eptir fjöl at leggja á líkit. Guðríðr mælti þá: Vertu litla hríð brott, Þorsteinn minn! segir hon; hann kvað svá vera skyldu. Þá mælti Þorsteinn Eiríksson: Með undarligum hætti er nú um húsfreyu vára, því at nú örglast hon upp við ölnboga ok þokar fótum sínum frá stokki ok þreifar til skúa sinna. Ok í því kom Þorsteinn bóndi inn, ok lagðist Grímhildr niðr í því, ok brakaði þá í hverju tré í stofunni. Nú gerir Þorsteinn kistu at líki Grímhildar ok fœrði í brott ok bjó um. Hann var bæði mikill maðr ok sterkr ok þurfti hann þess alls, áðr hann kom henni brott af bœnum. Nú elnaði sóttin Þorsteini Eiríkssyni, ok andaðist hann. Guðríðr, kona hans, kunni því lítt. Þá váru þau öll í sttofunni. Guðríðr hafði setit á stóli frammi fyrir bekknum, er hann hafði legit, Þorsteinn, bóndi hennar. Þá tók Þorsteinn bóndi Guðríði af stólinum í fang sér ok settist í bekkinn annan með hana gegnt líki Þorsteins, ok taldi um fyrir henni marga vega ok huggaði hana ok hét henni því, at hann mundi fara með henni til Eiríksfjarðar með líki Þorsteins, bónda hennar, ok förunauta hans; ok svá skal ek taka hingat hjón fleiri, segir hann, þér til huggunar ok skemtanar. Hon þakkaði honum. Þorsteinn Eiríksson settist þá upp ok mælti: Hvar er Guðríðr? 3 tíma mælti hann þetta, en hon þagði. Þá mælti hon við Þorstein bónda: Hvárt skal ek svör veita hans máli eðr eigi? Hann bað hana eigi svara. Þá gékk Þorsteinn bóndi yfir gólfit ok settist á stólinn, en Guðríðr sat á knjám honum, ok þá mælti Þorsteinn bóndi: Hvat viltu, nafni? segir hann. Hann svarar, er stund leið: Mér er ant til þess at segja Guðríði forlög sín, til þess at hon kunni þá betr andláti mínu; því at ek em kominn til góðra hvíldarstaða. En þat er þér at segja, Guðríðr, at þú munt gipt vera íslenzkum manni, ok munu langar vera samfarar ykkrar, ok mart manna mun frá ykkr koma, þroskasamt, bjart ok ágætt, sœtt ok ilmat vel; munu þit fara af Grœnlandi til Noregs ok þaðan til Íslands ok gera bú á Íslandi; þar munu þit lengi búa, ok muntu honum lengr lifa; þú munt utan fara ok ganga suðr ok koma út aptr til Íslands til bús þíns; ok þá mun þar kirkja reist vera, ok muntu þar vera ok taka nunnuvígslu, ok þar muntu andast. Ok þá hnígr Þorsteinn aptr, ok var búit um lík hans, ok fœrt til skips. Þorsteinn bóndi efndi vel við Guðríði, alt þat er hann hafði heitit. Hann seldi um várit jörð sína ok kvikfé ok fór til skips með Guðríði með alt sitt; bjó skipit ok fékk menn til ok fór síðan til Eiríksfjarðar; váru nú líkin jörðuð at kirkju. Guðríðr fór til Leifs í Brattahlíð; en Þorsteinn svarti gerði bú í Eiríksfirði ok bjó þar, meðan hann lifði, ok þótti vera hinn vaskasti maðr.

(110) Frá Þorfinni Karlsefni, er hann kom til Vínlands, ok frá Skrælingjum.

Þat sama sumar kom skip af Noregi til Grœnlands; sá maðr hét Þorfinnr Karlsefni, er því skipi stýrði; hann var son Þórðar hesthöfða Snorrasonar Þórðarsonar frá Höfða. Þorfinnr Karlsefni var stórauðigr at fé ok var um vetrinn í Brattahlíð með Leifi Eiríkssyni. Brátt feldi hann hug til Guðríðar ok bað hennar, en hon veik til Leifs svörum fyrir sik. Síðan var hon honum föstnuð, ok gert brullaup þeirra á þeim vetri. Hin sama var umrœða á Vínlandsför sem fyrr, ok fýstu menn Karlsefni mjök þeirrar ferðar, bæði Guðríðr ok aðrir menn.

Nú var ráðin ferð hans, ok réð hann sér skipverja, 60 karla ok konur 5. Þann máldaga gerðu þeir Karlsefni ok hásetar hans, at jöfnum höndum skyldi þeir hafa, alt þat er þeir féngi til gœða. Þeir höfðu með sér allskonar fénað, því at þeir ætluðu at byggja landit, ef þeir mætti þat. Karlsefni bað Leif húsa á Vínlandi, en hann kveðst ljá mundu húsin, en gefa eigi. Síðan héldu þeir í haf skipinu ok kómu til Leifs búða með heilu ok höldnu, ok báru þar upp húðföt sín. Þeim bar brátt í hendr mikil föng ok góð, því at reyðr var þar upprekinn bæði mikil ok góð; fóru til síðan ok skáru hvalinn; skorti þá eigi mat. Fénaðr gékk þar á land upp, en þat var brátt, at graðfé varð úrigt ok gerði mikit um sik. Þeir höfðu haft með sér griðung einn. Karlsefni lét fella viðu ok telgja til skips síns, ok lagði viðinn á bjarg eitt til þurkanar. Þeir höfðu öll gœði af landskostum, þeim er þar váru, bæði af vínberjum ok allskonar veiðum ok gœðum.

Eptir þann vetr hinn fyrsta kom sumar; þá urðu þeir varir við Skrælingja, ok fór þar or skógi fram mikill flokkr manna. Þar var nær nautfé þeirra, en griðungr tók at belja ok gjalla ákafliga hátt; en þat hræddust Skrælingjar ok lögðust undan með byrðar sínar, en þat var grávara ok safali ok allskonar skinnvara, ok snúa til bœjar Karlsefnis ok vildu inn í húsin; en Karlsefni lét varja dyrrnar. Hvárigir skildu annars mál. Þá tóku Skrælingjar ofan bagga sína ok leystu ok buðu þeim ok vildu vápn helzt fyrir. Enn Karlsefni bannaði þeim at selja vápnin. Ok nú leitar hann ráðs með þeim hætti, at hann bað konur bera út búnyt at þeim, ok þegar er þeir sá búnyt, þá vildu þeir kaupa þat, en ekki annat. Nú var sú kaupför Skrælingja, at þeir báru sinn varning í brott í mögum sínum, en Karlsefni ok förunautar hans höfðu eptir bagga þeirra ok skinnvöru. Fóru þeir við svá búit í brott.

Nú er frá því at segja, at Karlsefni lætr gera skíðgarð ramligan um bœ sinn, ok bjuggust þar um. Í þann tíma fœddi Guðríðr sveinbarn, kona Karlsefnis, ok hét sá sveinn Snorri.

Á öndverðum öðrum vetri þá kómu Skrælingjar til móts við þá, ok váru miklu fleiri en fyrr, ok höfðu slíkan varnað sem fyrr. Þá mælti Karlsefni við konur: Nú skulu þér bera út slíkan mat, sem fyrr var rífastr, en ekki annat. Ok er þeir sá þat, þá köstuðu þeir böggunum sínum inn yfir skíðgarðinn. En Guðríðr sat í dyrum inni með vöggu Snorra, sonar síns. Þá bar skugga í dyrin, ok gékk þar inn kona í svörtum námkyrtli, heldr lág, ok hafði dregil um höfuð, ok ljósjörp á hár, fölleit ok mjök eygð, svá at eigi hafði jafnmikil augu sét í einum mannshausi. Hon gékk þar at, er Guðríðr sat, ok mælti: Hvvat heitir þú? segir hon. Ek heiti Guðríðr, segir hon; eðr hvert er þitt heiti? Ek heiti Guðríðr, segir hon. Þá rétti Guðríðr húsfreya hönd sína til hennar, at hon sæti hjá henni; en þat bar alt saman, at þá heyrði Guðríðr brest mikinn, ok var þá konan horfin, ok í því var ok veginn einn Skrælingi af einum húskarli Karlefnis, því at hann hafði viljat taka vápn þeirra; ok fóru nú í brott sem tíðast; en klæði þeirra lágu þar eptir ok varningr. Engi maðr hafði konu þessa sét utan Guðríðr ein. Nú munum vér þurfa til ráð at taka, segir Karlsefni, því at ek hygg, at þeir muni vitja vár hit þriðja sinni með úfriði ok fjölmenni. Nú skulum vér taka þat ráð, at 10 menn fari fram á nes þettta ok sýni sik þar, en annat lið várt skal fara í skóg ok höggva þar rjóðr fyrir nautfé váru, þá er lðit kemr fram or skóginum. Vér skulum ok taka griðung várn ok láta hann fara fyrir oss. En þar var svá háttat, er fundr þeirra var ætlaðr, at vatn var öðru megin, en skógr á annan veg. Nú váru þessi ráð höfð, er Karlsefni lagði til.

Nú kómu Skrælingjar í þann stað, er Karlsefni hafði ætlat til bardaga. Nú var þar bardagi, ok féll fjöldi af liði Skrælingja. Einn maðr var mikill ok vænn í liði Skrælingja, ok þótti Karlsefni, sem hann mundi vera höfðingi þeirra. Nú hafði einn þeirra Skrælingja tekit upp öxi eina ok leit á um stund ok reiddi at félaga sínum ok hjá til hans; sá féll þegar dauðr. Þá tók sá hinn mikli maðr við öxinni ok leit á um stund ok varp henni síðan á sjóinn, sem lengst mátti hann; en síðan flýja þeir á skóginn, svá hverr sem fara mátti. Ok lýkr þar nú þeirra viðskiptum.

Váru þeir Karlsefni þar þann vetr allan; en at vári þá lýsir Karlsefni, at hann vill eigi þar vera lengr, ok vill fara til Grœnlands. Nú búa þeir ferð sína ok höfðu þaðan mörg gœði í vínviði ok berjum ok skinnavöru. Nú sigla þeir í haf ok kómu til Eiríksfjarðar skipi sínu heilu ok váru þar um vetrinn.

(111) Frá Freydísi Eiríksdóttur ok Vínlandsferð hennar ok údáðum.

Nú tekst umrœða at nýju um Vínlandsferð, því at sú ferð þykkir góð bæði til fjár ok virðingar. Þat sama sumar kom skip af Noregi til Grœnlands, er Karlsefni kom af Vínlandi; því skipi stýrðu brœðr 2, Helgi ok Finnbogi, ok váru þann vetr á Grœnlandi. Þeir brœðr váru íslenzkir at kyni ok or Austfjörðum.

Þar er nú til at taka, at Freydís Eiríksdóttir gerði ferð sína heiman or Görðum ok fór til fundar við þá bræðr Helga ok Finnboga, ok beiddi þá, at þeir fœri til Vínlands með farkost sinn ok hafa helming gœða allra við hana, þeirra er féngust. Nú játtu þeir því. Þaðan fór hon á fund Leifs, bróður síns, ok (bað), at hann gæfi henni hús þau, er hann hafði gera latit á Vínlandi. En hann svarar hinu sama, kveðst ljá mundu hús, en gefa eigi. Sá var máldagi með þeim brœðrum ok Freydísi, at hvárir skyldu hafa 30 vígra manna á skipi ok konur umfram. En Freydís brá af því þegar ok hafði 5 mönnum fleira ok leyndi þeim, ok urðu þeir brœðr eigi fyrri við þá varir, en þeir kómu til Vínlands.

Nú létu þau í haf ok höfðu til þess mælt áðr, at þau mundi samflota hafa, ef svá vildi verða; ok þess var lítill munr. En þó kómu þeir brœðr nökkuru fyrri ok höfðu upp borit föng sín til húsa Leifs. En er Freydís kom at landi, þá ryðja þeir skip sitt ok bera upp til húss föng sín. Þá mælti Freydís: Hví báru þér inn hér föng yður? Því at vér hugðum, segja þeir, at haldast muni öll ákveðin orð með oss. Mér léði Leifr húsanna, segir hon, en eigi yðr. Þá mælti Helgi: Þrjóta mun okkr brœðr illsku við þik. Báru nú út föng ok gerðu sér skála ok settu þann skála firr sjónum á vatnsstöndu ok bjuggu vel um; en Freydís lét fella viðu til skips síns. Nú tók at vetra, ok töluðu þeir brœðr, at takast mundu upp leikar ok væri höfð skemtan. Svá var gert um stund, þar til er menn bárust verra á milli, ok þá gerðist sundrþykki með þeim, ok tókust af leikar, ok engar gerðust komur milli skálanna; ok fór svá fram lengi vetrar.

Þat var einn morgin snemma, at Freydís stóð upp or rúmi sínu ok klæddist ok fór eigi í skóklæðin; en veðri var svá farit, at dögg var fallin mikil. Hon tók kápu bónda síns ok fór í, en síðan gékk hon til skála þeirra brœðra ok til dyra; en maðr einn hafði út gengit litlu áðr ok lokit hurð aptr á miðjan klofa; en hon lauk upp hurðinni ok stóð í gáttum stund þá ok þagði; en Finnbogi lá instr í skálanum ok vakti. Hann mælti: Hvat viltu hingat, Freydís? Hon svarar: Ek vil, at þú standir upp ok gangir út með mér, ok vil ek tala við þik. Svá gerir hann. Þau ganga at tré, er lá undir skálavegginum, ok settust þar niðr. Hvversu líkar þér? segir hon. Hann svarar: Góðr þykki mér landskostr, en illr þykkki mér þustr sá, er vár í milli er, því at ek kalla ekki hafa til orðit. Þá segir þú sem er, segir hon, ok svá þykki mér; en þat er erindi mitt á þinn fund, at ek vildi kaupa skipum við ykkr brœðr, því at þit hafit meira skip en ek, ok vilda ek í brott héðan. Þat mun ek láta gangast, segir hann, ef þér líkar þá vel. Nú skilja þau við þat; gengr hon heim, en Finnbogi til hvílu sinnar. Hon stígr upp í rúmit köldum fótum, ok vaknar hann Þorvarðr við ok spyrr, hví at hon væri svá köld ok vát. Hon svarar með miklum þjósti: Ek var gengin, segir hon, til þeirra brœðra at fala skip at þeim, ok vilda ek kaupa meira skip, en þeir urðu við þat svá illa, at þeir börðu mik ok léku sárliga; en þú, vesæll maðr, munt hvárki vilja reka minnar skammar né þinnar; ok mun ek gera skilnað við þik, utan þú hefnir þessa. Ok nú stóðst hann eigi átölur hennar, ok bað menn upp standa sem skjótast ok taka vápn sín; ok svá gera þeir ok fara þegar til skála þeirra brœðra, ok géngu inn at þeim sofandum ok tóku þá ok fœrðu í bönd ok leiddu svá út hvern, sem bundinn var. En Freydís lét drepa hvern, sem út kom. Nú váru þþar alllir karlar drepnir, en konur váru eptir, ok vildi engi þær drepa. Þá mælti Freydís: Fáit mér öxi í hönd! Svá var gert. Síðan veggr hon at konum þeim 5, er þar váru, ok gékk af þeim dauðum. Nú fóru þau til skála síns eptir þat hit illa verk, ok fannst þat eitt á, at Freydís þóttist allvel hafa umráðit, ok mælti við félaga sína: Ef oss verðr auðit at koma til Grœnlands, segir hon, þá skal ek þann mann ráða af lífi, er segir frá þessum atburðum. Nú skulu vér þat segja, at þau búi hér eptir, þá er vér fórum í brott.

Nú bjuggu þeir skipit snemma um várit, þat er þeir brœðr höfðu átt, með þeim öllum gœðum, er þau máttu til fá ok skipit bar; sigla síðan í haf ok urðu vel reiðfara ok kómu í Eiríksfjörð skipi sínu snemma sumars. Nú var þar Karlsefni fyrir ok hafði albúit skip sitt til hafs ok beið byrjar; ok er þat mál manna, at eigi mundi auðgara skip gengit hafa af Grœnlandi, en þat er hann stýrði.

Freydís fór nú til bús síns, því at þat hafði staðit meðan úskatt. Hon fékk mikinn feng fjár öllu föruneyti sínu, því at hon vildi leyna láta údáðum sínum. Sitr hon nú í búi sínu. Eigi urðu allir svá haldinorðir, at þegði yfir údáðum þeirra eðr illsku, at eigi kœmi upp um síðir. Nú kom þetta upp um síðir fyrir Leif, bróður hennar, ok þótti honum þessi saga allill. Þá tók Leifr 3 menn af liði þeirra Freydísar ok píndi þá til sagnar um þenna atburð allan jafnsaman; ok var með einu móti sögn þeirra. Eigi nenni ek, segir Leifr, at gera þat at við Freydísi, systur mína, sem hon væri verð; en spá mun ek þeim þess, at þeirra afkvæmi mun lítt at þrifum verða. Nú leið þat svá fram, at engum þótti um þau vert þaðan í frá nema ills.

(112) Frá Þorfinni Karlsefni ok hans ættboga.

Nú er at segja frá því, er Karlsefni býr skip sitt ok sigldi í haf. Honom fórst vel, ok kom til Noregs með heilu ok höldnu ok sat þar um vetrinn ok seldi varning sinn ok hafði þar gott yfirlæti, ok þau bæði hjón, af hinum göfgustum mönnum í Noregi. En um várit eptir bjó hann skip sitt til Íslands, ok er hann var albúinn, ok skip hans lá til byrjar fyrir bryggjunum, þá kom þar at honum suðrmaðr einn, ættaðr af Brimum or Saxlandi; hann falar at Karlsefni húsasnotru hans. Ek vvil eigi selja, sagði hann. Ek mun gefa þér við hálfa mörk gulls, segir suðrmaðr. Karlsefni þótti vel við boðit, ok keyptu síðan. Fór suðrmaðr í brott með húsasnotruna, en Karlsefni vissi eigi, hvat tré var; en þat var mösurr, kominn af Vínlandi. Nú siglir Karlsefni í haf ok kom skipi sínu fyrir norðan land í Skagafjörð, ok var þar upp sett skip hans um vetrinn. En um várit keypti hann Glaumbœjarland ok gerði bú á ok bkjó þar, meðan hann lifði, ok var hit mesta göfugmenni; ok er nart manna frá hoonum komit ok Guðríði, konu hans, ok góðr ættbogi. Ok er Karlsefni var andaðr, tók Guðríðr við bús varðveizlu ok Snorri, son hennar, er fœddr var á Vínlandi. Ok er Snorri var kvángaðr, þá fór Guðríðr utan ok gékk suðr ok kom út aptr til bús Snorra, sonar síns, ok hafði hann þá látit gera kirkju í Glaumbœ. Síðan varð Guðríðr nunna ok einsetukona, ok var þar, meðan hon lifði. Snorri átti son þann, er Þorgeirr hét; hann var faðir Yngvildar, móður Brands biskups. Dóttir Snorra Karlefnissonar hét Hallfríðr; hon var móðir Runólfs, föður Þorláks biskups. Björn hét son Karlsefnis ok Guðríðar; hann var faðir Þórunnar, móður Bjarnar biskups. Fjöldi manna er frá Karlsefni kominn, ok er hann kynsæll maðr orðinn. Ok hefir Karlsefni gerst sagt allara manna atburði um farar þessar allar, er nú er nökkut orði á komit.

(113) * Jfr Flateyjarbók I. kap. 332.). Rögnvaldr jarl sendi menn til Ólafs konungs.

Ólafr konungr ok Þyri dróttning sátu í Niðarósi um vetrinn, er konungr hafði kristnat Hálogaland. Þyri dróttning hafði um sumarit áðr fœtt sveinbarn, er þau Ólafr konungr áttu; sá sveinn var bæði mikill ok efniligr, ok kallaðr eptir móðurföður sínum. Unnu þau konungr ok dróttning þeim sveini mikit ok hugðu gott til, at hann mundi fœðast upp ok taka arf eptir föður sinn; en hann lifði eigi fullt ár, frá því er hann var fœddr; þótti þeim báðum þat mikill skaði.

Þann vetr var mart íslenzkra manna með Ólafi konungi, sem fyrr er sagt, ok margir aðrir göfgir menn. Þá var ok með hirðinni Ingibjörg, systir Ólafs konungs; hon var fríð sýnum, lítillát ok blíð við allþýðu, fasttœk ok drenglunduð í skapi ok allvinsæll. Hon var vel til íslenzkra manna, þeirra er þar váru; en Kjartan Ólafsson var henni kærastr, því at hon var bæði vitr ok snjöll í máli. Ólafr konungr var jafnan glaðr ok kátr við sína menn, ok leiddi mjök at spurningum um háttu ok höfðingskap ríkra manna af hinum næstum löndum, ef menn kómu til hans af Danmörk eðr Svíþjóð.

Hallfreðr vandræðaskáld hafði farit um sumarit austan af Gautlandi; hafði hann verit með Rögnvaldi jarli Úlfssyni, er þá var kominn til ríkis í vestra Gautlandi. Úlfr, faðir Rögnvalds, var bróðir Sigríðar hinnar stórráðu; váru þeir systkinasynir, Ólafr konungr sœnski ok Rögnvaldr jarl. Sagði Hallfreðr Ólafi konungi mart af jarli, sagði, at hann var hraustr höfðingi ok stjórnsamr, örr af penningum, drenglyndr ok vinhollr; sagði Hallfreðr þat ok með, at jarl vildi hallast til vináttu við Ólaf konung, ok hafði þat talat, at hann vildi biðja Ingibjargar Tryggvadóttur.

Á þeim vetri kómu austan af Gautlandi sendimenn Rögnvalds jarls ok fundu Ólaf konung norðr í Niðarósi; báru þar fram erendi jarls fyrir konung, öll slík sem Hallfreðr hafði áðr orði á komit, at hann vildi vera fullkominn vin Ólafs konungs; ok þar með mælti hann til mægða við konung ok vildi fá Ingibjargar, systur hans. Fluttu sendimenn hér með sannar jarteignir jarls, at þeir fóru með sönnum hans erendum. Tók konungr vel þeirra máli, en sagði, at Ingibjörg mundi miklu ráða sjálf um gjaforð sitt. Síðan talaði konungr þetta við systur sína ok spurði, hversu henni væri um þetta gefit? Hon svarar svá: Ek hefi verit með yðr um hríð, ok hafi þér veitt mér bróðurliga umsjá ok elskuliga sœmd í alla staði, síðan er þér kómut í land þetta. Nú fyrir því at vil ek játta yðvarri forsjá um gjaforð mitt, vænti ek, at þér giptit mik eigi heiðnum manni. Konungr sagði, at svá skyldi vera. Átti konungr þá tal við sendimenn, ok var þat ráðit, áðr þeir fœri brott, at Rögnvaldr jarl skyldi koma til móts við Ólaf konung um sumarit austr í landi, ef hann vildi gera við hann vináttu fullkomna; skyldu þeir þá sjálfir tala með sér þessi ráð, er þeir fyndust. Fóru þá sendimenn jarls austr aptr með þessum erendum; en Ólafr konungr sat um vetrinn í Niðarósi með mikilli rausn ok fjölmenni.

(114) * Jfr Flateyjarbók I. kap. 370.). Brúðkaup Rögnvalds jarls drukkit til Ingibjargar.

Ólafr konungr ..... með landii. Þar í ferð var með honum Þyri dróttning ok Ingibjörg Tryggvadóttir, systir konungs. Sóttu þá ..... fylgðu honum. Fór hann öllum hernum suðr með landi; en er konungr kom suðr á Rogaland, dvaldist hann þar, því at Erlingr Skjálgsson hafði búit honum virðuliga veizlu á Sóla. Þá kom austan af Gautlandi Rögnvaldr jarl Úlfsson á fund Ólafs konungs at vitja einkamála þeirra, er orð ok sendiboð hafði millum farit um vetrinn, at hann skyldi fá Ingibjargar, systur konungs. Tók Ólafr konungr vel við jarli. Var þá talat um þetta mál; sagði konungr, at hann vildi hafa öll sín orð þar um ok gipta honum Ingibjörgu, systur sína, ef hann vildi taka trú rétta ok kristna alt sitt undirfólk, þat er hann var yfir skipaðr. Jarl játti því. Var hann þá skírðr ok alt hans föruneyti; var þá aukin veizla, sú er Erlingr hafði gera látit; gékk jarl at þeirri veizlu at eiga Ingibjörgu Tryggvadóttur. Hafði Ólafr konungr þá gipt allar systr sínar. Bjóst jarl til heimferðar ok Ingibjörg; fékk Ólafr konungr jarli kennimenn at kristna fólk á Gautlandi ok kenna því rétta siðu. Skildu þeir konung (ok jarl) með hinum mesta kærleik.

(115) ** Flat. I. kap. 371.). Ferð Ólafs konungs til Vindlands.

Eptir gipting Ingibjargar, systur sinnar, bjóst Ólafr konungr sem hvatligast or landi með lið sitt. Hafði hann frítt lið ok mikit. Hann hafði ..... vini sína.