Kerling vill hafa nokkuð fyrir snúð sinn

Einu sinn var karl og kerling í koti sínu. Þau voru svosnauð, að þá áttu ekkert fémætt til í eigu sinni nema snúðeinn af gulli á snældu kerlingar.

Það var siður karls, að hann fór dag hvern á veiðar eða tilfiskifanga til að afla þeim lífsbjargar. Skammt frá kotikarls var hóll einn mikill. Það var trú manna, að þar byggihuldumaður sá, er kallaður var Kiðhús, og þótti hann nokkurviðsjálsgripur.

Einu sinni sem oftar bar svo við, að karl fór á veiðar, enkerling sat heima, eins og hún var vön. Af því gott veður varum daginn, settist hún út með snældu sína og spann á hana umhríð. Brá þá svo við, að gullsnúðurinn datt af snældunni ogvalt nokkuð til, svo að kerling missti sjónar á honum. Húnundi þessu allilla og leitaði dyrum og dyngjum. En allt komfyrir ekki, hún fann hvergi snúðinn.

Eftir það kom karl heim, og sagði hún honum ófall sitt. Karlkvað Kiðhús hafa tekið snúðinn, og væri það rétt eftir honum.Bjóst karl enn að heiman og segir kerlingu, að hann ætlaði aðfara og krefja Kiðhús um snúðinn eða eitthvað fyrir hann. Viðþað brá heldur af kerlu.

Karlinn gengur nú sem leið lá að hólnum Kiðhúss og ber þarlengi á óþyrmilega með lurk. Loksins svarar Kiðhús:

Hver bukkar mín hús?

Karl segir:

Karl er þetta, Kiðhús minn,
kerling vill hafa nokkuð fyrir snúð sinn.

Kiðhús spurði, hvað hann vildi hafa fyrir snúðinn. Karl baðhann um kú, sem mjólkaði fjórðungsfötu í mál, og veittiKiðhús honum þá bæn. Fór svo karl heim með kúna tilkerlingar.

Daginn eftir, er hún hafði mjólkað kúna um kvöldið ogmorguninn og hafði fyllt alla dalla sína með mjólk, kom hennitil hugar að búa til graut, en þá man hún eftir því, að hún áekkert ákast í grautinn. Fer hún þá til karls og biður finnaKiðhús og biðja hann um ákast.

Karl fer til Kiðhús, ber á hólinn með lurknum sem fyrr. Þásegir Kiðhús:

Hver bukkar mín hús?

Karl segir:

Karl er þetta, Kiðhús minn,
kerling vill hafa nokkuð fyrir snúð sinn.

Kiðhús spyr hann, hvað hann vilji. Karl biður hann að gefasér út á pottinn, því þau kerling sín ætli að elda sér graut.

Kiðhús gaf karli méltunnu. Fór svo karl heim með tunnuna, oggerir kerling grautinn. Þegar grauturinn var soðinn, settustþau að honum, karl og kerling, og átu, eins og í þeim lá.Þegar þau höfðu étið sig mett, áttu þau enn mikið eftir ípottinum.

Fóru þau þá að hugsa sig um, hvað þau ættu að gjöra viðleifarnar. Þótti þeim það tiltækilegast að færa þær sanktiMaríu sinni. En fljótt sáu þau það að ekki var auðhlaupið uppþangað, sem hún var.

Þeim kom því ásamt um að biðja Kiðhús um stiga, sem næði upptil himna, og héldu, að snúðurinn væri ekki ofborgaður fyrirþví. Karl fer og ber á hólinn hjá Kiðhús. Kiðhús spyr semfyrr:

Hver bukkar mín hús?

Karl svarar enn:

Karl er þetta, Kiðhús minn,
kerling vill hafa nokkuð fyrir snúð sinn.

Við það byrstist Kiðhús og segir: „Er þá snúðskömmin aldreiborgaður?“

Karl bað hann því meir og kvaðst ætla að færa Maríu sinnigrautarleifarnar í skjólum. Kiðhús lét þá til leiðast, gafhonum stigann og reisti hann upp fyrir karl.

Varð þá karl glaður við og sneri heim til kerlingar. Bjugguþau sig svo til ferðar og höfðu með sér grautarskjólurnar. Ener þau voru komin æði hátt upp í stigann, tók þau að sundla.Brá þeim þá svo við, að þau duttu bæði ofan og sprengdusundur í sér höfuðskeljarnar.

Flugu þá heilasletturnar og grautarkleimurnar um allan heim.En þar sem heilaslettur karls og kerlingar komu á steinaurður úr þeim hvítar dröfnur, en úr grautarkleimunum urðuhinar gulu, og sjást hvorar tveggja enn í dag á grjóti.