Stjörnu-Odda Draumr

Þórðr hét maðr er bjó í Múla norðr í Reykjardal; þar var á vist með honum sá maðr er Oddi hét ok var Helgason; hann var kallaðr Stjörnu-Oddi; hann var rímkænn maðr svá at engi maðr var hans maki honum samtíða á öllu Íslandi, ok at mörgu var hann annars vitr. Ekki var hann skáld né kvæðinn. Þess er ok einkum getið um hans ráð, at þat höfðu menn fyrir satt, at hann lygi aldri, ef hann vissi satt at segja, ok at öllu var hann ráðvandr kallaðr ok trygðarmaðr hinn mesti; félítill var hann ok ekki mikill verkmaðr. Frá því er at segja, at um þenna mann Odda gerðist undarligr atburðr: Hann fór heiman út til Flateyjar, er Þórðr húsbóndi hans sendi hann þessa ferð á vit fiska, ok er eigi annars getið en þeim fórst vel til eyjarinnar; þar var hann í góðum beina. Ekki er frá því sagt hverr þar bjó; en frá því er at segja, at um kveldit, er menn fóru í rekkju, var vel búit um Odda ok hægliga, en við þat er Oddi var farmóðr ok veittr hógligr umbúnaðr þá sofnar hann brátt, ok dreymði hann þegar, at hann þóttist staddr vera heima í Múla, ok svá þótti honum sem þar væri kominn maðr til gistíngar, ok þótti honum sem menn færi í rekkju um kveldit; þótti honum gestrinn vera beðinn skemtanar, en hann tók til ok sagði sögu ok hóf á þessa leið.

2. Hrodbjartr hefir konúngr heitið, hann réð austr fyrir Gautlandi, hann var kvángaðr maðr, Hildiguðr hét kona hans; þau áttu sér einn son barna er Geirviðr er nefndr; hann var snemma vænn ok vitmikill, ok at öllum hlutum mannaðr um fram sína jafnaldra, enn barn var hann at aldri er sagan gerðist; Frá því er at segja, at konúngrinn Hroðbjartr hafði settan til landstjórnar yfir þriðjúng ríkis síns jarl þann, er Hjörvarðr hét, hann var ok kvángaðr ok hét kona hans Hjörguðr; þau áttu eina dóttur barna, sú hét Hléguðr; frá henni er svá sagt, at hán var ólát í æsku sinni, ok var ávalt því ódælli sem hón var eldri; þat var ok sagt, at hón vildi ekki kvenna sið fága í sínu athæfi. Þat var hennar venja jafnan, at hón gekk í herklæðum ok með vápnum, ok ef hana skildi á við menn, þá veitti hón þeim annathvárt áverka stóra eða líflát, þegar henni líkaði eigi; en við þenna hennar ójafnað þá þótti Hjörvarði jarli föður hennar eigi mega við sæma hennar vandræði, ok sagði henni þá ljósliga, at hann mundi eigi þann veg lengr láta fram fara, ok kvað henni eigi hlýða mundu nema um batnaði nokkurs háttar, eðr elligar far í brott sem skjótast ór minni hirð. En þegar Hléguðr jarlsdóttir verðr þessa áheyrsla af feðr sinum, at hann vildi hana láta í burt fara af sinni hirð, þá svarar hón því máli svá, at hón kvað sik þar ekki dvelja, ok beiddi hón þá föður sinn, at hann skyldi fá henni langskip iij alskipuð bæði at mönnum ok herklæðum ok búa at öllu sem bezt með góðum liðskosti, svá at henni þætti vel skipuð, ok ef svá væri gert sem hón beiddi hér um þetta mál, þá taldi hón sér mundu vel líka þótt hón færi í braut við svá búit. Hjörvarðr jarl vildi gjarna þetta til vinna at hón kæmist á braut sem skjótast, þvíat honum þótti, sem var, mikil vandræði af standa hennar ráði; síðan lét hann búa at öllu iij langskip sem bezt; en þegar þetta lið var búit, þá ferr Hléguðr jarlsdóttir ór landi með þessu liði ok lagðist síðan í hernað ok víking, ok aflaði sér svá fjár ok frama. Svá er sagt, at hón kom eigi í land meðan faðir hennar lifði. En í annan stað er þar til at taka sögunnar, at þá er Geirviðr son Hroðbjarts konúngr var átta vetra gamall tók Hroðbjartr konúngr sótt, ok verðr þat lítil frásaga, þvíat sóttin leiðir svá til lands, at konúngrinn andast. Þat þótti öllum hans ástvinum ok virktamönnum enn mesti skaði sem var, at missa slíks höfðíngja, ok þar út í frá öllu landsfólkinu. Síðan var fengit at virðuligri veizlu ok þar til boðit öllum enum ríkustum mönnum ok enum beztum höfðíngjum er í vóru landinu, þar með var ok til boðit hverjum manni þeim, er veizluna vildi sækja bæði innan lands ok utan svá at engi skyldi þar úboðit koma; en síðan þessi veizla var saman sett með því fjölmenni er þangat sótti, þá var þar erfi drukkit eptir Hroðbjart konúng með miklum veg ok sóma, svá sem byrjaði hans tign ok sómasamligri virðíngu. En er erfinu var lokit, þá var konúngrinn heygðr at fornum sið, eptir því sem þá var tíðska til við göfga menn.

3. Nú er svá at segja, at eptir þessi miklu tíðindi er þar í landi höfðu gerzt, þá sýndist þat öllum enum vitrustum mönnum, ok enum beztum vinum konúngsins, at taka annan mann til konúngs ok landstjórnar í stað þvílíks höfðíngja, sem þá var við mist; en svá var mikil ástúð öllum landsmönnum á Hroðbjarti konúngi meðan hann lifði, at menn vildu ekki annat, en velja Geirvið son hans til konúngs ok láta eigi konúngdóminn ganga ór hans ætt, þótt Geirviðr væri úngr at aldri, eðr hann þætti þá enn lítt til landráða fallinn í þann tíma, vildi þó allt landsfólkit til þessa hætta með umsjá drotníngar móður hans, með því at hón var en vitrasta kona ok vel at sér í alla staði. En er svá fór fram um hríð, at svá úngr maðr skyldi höfðíngi vera ok stjórna mörgu fólki, sem Geirviðr var, þá gerðist brátt landsstjórnin litil sem líkligt var. Þat gerðist ok, at hirðin fatkaðist, fyrir því at margir vóru þeir af hans hirðmönnum at aðra iðn lögðu fyrir sik; sumir lögðust í víkíng, aðrir réðust í kaupferðir til ýmissa landa. Nú með því, at á þessu þótti mikit mein sem nú var frá sagt, þá gerðust þó mörg önnur óhægindi í ríki þessa hins únga konúngs. Þess er við getið í sögunni at illvirkjar ij lögðust út á skóg þann er Jöruskógr heitir; þat var í ríki þessa ens únga manns. Þessir víkíngar drápu menn til fjár sér, ok vóru náliga berserkir. Annarr þeirra hét Garpr en annarr Gnýr. Svá er sagt, at mönnum hlýddi aldri fám at fara saman. Jafnan vóru menn vanir at fara á skóginn með fjölmenni at leita illvirkjanna, ok ráða þá af, en þeir urðu aldrigi hittir þóat þeirra væri leita farit með fjölmenni. Slíku ferr fram til þess er Geirviðr konúngr er xij vetra, ok þá er hann var svá aldrs kominn, þá var hann svá mikill maðr vexti ok sterkr at afli, sem þeir menn margir sem fullkomnir vóru at aldri ok atgerfi náliga eptir því sem þeir bezt vóru á sik komnir fyrir allra hluta sakir. Þat var eitthvert sinn þá erGeirviðr konúngr sat yfir borðum með allri hirð sinni, þá tók hann til orða ok mælli svá: nú er svá, sem yðr er kunnigt öllum mínum mönnum, at ek hefir úngr verit hér til at aldri, ok svá hefir ek haft litla orku, ok því hefir af mér staðit lítil stjórn í ríkinu; hefir ek þat ok opt heyrt, sem ván er at, má þat ok eigi mjök undrast, þó at hér til hafi af mér lítil stjórn staðit fyrir sakir æsku minnar; en þó er ek nú svá aldrs kominn, at mér er nú mál at reyna mik, ok vita, at nokkut vili mitt ráð þroskast ok meirr hefjast en áðr er, þar sem ek er nú vorðinn maðr xij vetra gamall; eru ok margir ekki betr mannaðir á mínum aldri; nú vil ek ok því lýsa fyrir öllum yðr mínum þegnum ok virktavinum at ek ætla mér at fara til móts við berserkina þá Garp ok Gný, er liggja á Jöruskógi ok gera þar mörg illvirki, ætla ek ok til þess, at koma eigi aptr svá at þeir sé á lífi, ok skal ek þá yfirkoma eðr þeir mik ella. En er Geirviðr konúngr hafði þetta mælt, þá svarar fyrst máli hans drotníngin móðir hans ok þar með allir hans beztu menn, ok mæltu náliga allir sem eins manns munni ok báðu konúng fara fjölmennan á fund stigamannaanna ok með miklum viðbúnaði ef hann vildi fara. Geirviðr konúngr svarar: hugsat hefir ek þetta mál áðr nokkut fyrir mér en ek kvæða upp, ok sýnist mér á þá leið sem í þessari ferð megi mér þá engi frami kaupast þótt ek fá náð berserkjunum, enda leita ek þeirra með miklu liði alvápnuðu, en þat er þá nokkur svívirðíng ef þeir fást þá eigi ok koma ek við þat aptr, ok verðr þá ósnöfrmannliga minnar handar ef svá tekst. Nú hefir ek hina leið ætlat ferðina at fara með annan mann á þeirra fund, ok mun þá skipta gæfa með oss hverr þá skal verða várr skilnaðr; má þá ok verða ef vill, at nokkur svá fremð fylgi ferðinni; skal nú ok á þat ráð hætta, hversu sem til vill takast; er nú ok fyrir því upp borit þetta mál fyrir yðr, at ek vil nú vita hverr fúsastr er til þessarar ferðar með mér, ok er nú þat ráð at nokkurr vakni við, sá er til vill ráðast, ok svari sá nú mínu máli, enda skulu þér þat vita hér með, at nú er þetta mál fullgert fyrir mína hönd, at ek mun þó fara þessa ferð þótt ek fari einn saman, ok verði engi til at fylgja mér. En við þessi ummæli konúngs, þá er þat sagt at drotníng sjálf fyrst at upphafi latti á alla vega þessar ferðar, ok sagði, sem var, allóráðliga stofnat þar sem við heljarmenn var at eiga, er illvirkjarnir vóru, svá mikit sem þar var í ábyrgð er konúngrinn var sjálfr, þvíat öllum þótti viss ván, at hann mundi látast fyrir þeim, ok fá minna hlut í þeirra skiptum ef svá yrði sem líkligt mundi þykkja fyrir sakir æsku konúngs þeirra en harðfengi berserkjanna. Allir vinir konúngs löttu ákafliga fararinnar, ok þótti konúngr útseldr ef hann færi við annan mann. Konúngr svarar, at ekki mundi tjóa at letja hann; ok er allir skyldu at konúngr mundi eigi letjast láta, þá verðr til, ok svarar máli konúngs sá er Dagfinnr hét, hann var hirðmaðr konúngs ok konúngs skáld; herra, segir hann: engan mann veit ek þér meiri sæmd eiga at launa í alla staði en mik; er ek ok því skyldari at skiljast aldri við þik, er þú ert í meira háska staddr, ef þér vilit þiggja mitt föruneyti ok fylgð, ok er ek til þessar farar albúinn þegar þér vilit.

4. En þegar þessi maðr Dagfinnr var nefndr í sögunni, þá er frá því at (segja,) er mjök er undarligt, at þá brá því við í drauminum Odda, at hann Oddi sjálfr þóttist vera þessi maðr Dagfinnr, en gestrinn sá er söguna sagði er nú ór sögunni ok drauminum, en þá þóttist hann sjálfr sjá ok vita allt þat er héðan af er í drauminum. En nú síðan er drauminn svá at segja, sem honum þotti sjálfum fyrir sik bera, Odda, þá þóttist þann vera Dagfinnr ok ráðast í ferðina með konúnginum Geirviði; en er þeir vóru albúnir, þá riðu þeir ij saman með vápnum sínum til þess er þeir kvómu á Jöruskóg þangat sem illvirkjanna var ván, en þar var svá viðr vaxit, at gata var breið um skóginn, ok er þeir kómu mjök langt í skóginn þá er þess getið, at þar varð fyrir þeim hóll einn mjök hár; hann var brattr öllum megin; síðan gengu þeir upp á hólinn, ok vildu þaðan sjást um ok vita hverra tíðinda þeir mætti vissir verða; mart smágrjót var á hóli þessum; þaðan sá þeir víða. Þeir geta at líta hvar ganga ij menn; þeir vóru miklir vexti, ok gengu þegar þangat at hólinum sem þeir konúngr stóðu. Þessir menn vóru báðir vel vápnaðir. En þegar þeir konúngr ok Dagfinnr sá þessa menn, þá þóttust þeir vita, at þar vóru þeir komnir Garpr ok Gnýr. Þá mælti Dagfinnr: herra, ek vil yðr kunnigt gera, at ek er eigi mjök vanr vápnaskipti, ok kann ek lítt at treysta hug mínum né vápnfimi, nú vil ek at þér kjósit um ij kosti, hvárt þér vilit heldr at ek ráðist í mót berserkjunum með þér, eðr viltú at ek sjá til yðvarrar sameignar af hólinum, ok kunna ek frá at segja öðrum mönnum. Konúngr svarar: ef þér lér nokkut tveggja huga um þetta mál þá þikki mér einsætt, at þu sér hér á hólinum, ok sjáir héðan til sameignar várrar ok komir eigi nær (við) vár vápnaskipti. Dagfinnr tekr þat ráð sem konúngr mælti, ok dvaldist eptir á hólinum, ok kemr hvergi nær, ok þikkir honum þat allráðligt, en konúngrinn sjálfr ræðst ofan af hólinum í móti stigamönnunum. Þar kann eigi glöggliga frá at segja hversu högg fóru með þeim ok mun ek þar gera skjóta frásögu þvíat þat er þar frá lyktum at segja, at svá skipti hamíngjan með þeim, þvíat konúngi varð lagit líf ok lykka, at hann bar af báðum illvirkjunum, ok létust þeir af stórum sárum er konúngr hafði þeim veitt. Ok eptir þat er illvirkjarnir vóru fallnir þá gengu þeir konúngr ok Dagfinnr fram á götuna lengra, ok kómu þar at farandi, er stígr lítill lá af þjóðbrautinni í skóginn. Þeir höfðu litla stund gengit þann enn litla stíg, áðr brátt gerðist rjóðr mjök mikit í mörkinni ok stóð þar eitt hús, þat hús var hátt og ramgert ok ramliga læst, ok grafinn lykill í dyri-gætti. þeir luku upp húsinu, ok gengu þar inn. Þat hús var vel innan búit ok var náliga fullt af allskyns auðæfum. Þar vóru þeir um nóttina ok skorti þar hvárki góðan drykk né dýran mat, en um morgininn fóru þeir heimleiðis, ok huldu áðr hræ útilegumannanna. En er konúngrinn kom heim til ríkis sins, þá varð hann frægr mjök víða um lönd af sínu þrekvirki ok ágætum sigri, ok urðu allir vinir konúngsins ok frændr honum fegnir er hann kom heim með göfugligum sigri, ok þóttust menn hann náliga ór helju heimt hafa, sem var.

5. Nú eptir þenna atburð allan saman lét konúngr þíngs kveðja, ok kemr þar mikit fjölmenni saman; en er saman var sett þetta et fjölmenna þíng, þá sagði konúngr þar þessi miklu tíðindi, ok þótti öllum þetta en mesta frægð, sem var, er Geirviðr konúngr hafði einn sigr borit af slíkum kempum. Síðan bað Geirviðr at menn skyldi vitja til þess húss er illvirkjarnir höfðu í borit þat mikla fé ok skyldi þar hverr taka sitt fé þat er mist hafði, en allir gáfu konúngi upp sitt fé þat sem hverr átti ok sögðu þat bezt komit, at hann hefði, ok kváðu hann fullu kostað hafa. Síðan lét konúngr sækja féit ok kastaði á sinni eigu. Eptir þat lét konúngr taka til húsgerðar ok gerðu menn konúngi haug þann, er hann skyldi sitja á. Þá var konúngr settr á stól þann er stóð á hauginum, ok hófu menn hann svá einkum til tignar, ok gáfu honum þá enn af nýju dýrar præsentur ok dýrkuðu hann sem þeir höfðu framast föng á. Þess er við getið þar sem Dagfinnr skáld er, honum kom í hug, at engi mundi skyldari til konúnginn at sæma meðr kvæði en svá sem hann var. Síðan gengr Dagfinnr á hauginn upp til konúngsins ok féll á kné fyrir hann, ok laut honum, ok kvaddi hann virðuliga, ok sagði honum, at hann hefði kvæði ort um konúnginn ok bað, at hann mundi hlýða. Konúngr játti því blíðliga. Síðan tók Dagfinnr til ok flutti kvæðit, ok var þat flokkr; ok er lokit var kvæðinu, þá þakkar konúngr vel ok allir þeir, er við vóru staddir, ok sögðu vel ort, ok svá sem sæmði tign ok virðíng konúngs þeirra. Ok sem konúngr heyrði at allir létu vel yfir ok lofuðu mjök kvæðit, þá vildí hann sér láta ok verða stórmannliga ok launa höfðíngliga ok vill gefa skáldinu gullhríng mikinn er hann hafði á arminum, en Dagfinnr vildi eigi hrínginn þiggja, ok sagði svá at honum var mikil öfusa á því, at hafa sóma ok virðíng af konúnginum, en fé kvaðst hann eigi þurfa at þiggja af honum, ok kallaði sik ekki skorta meðan hann héldi honum heilum, en þeir eru margir aðrir er þar sjá til fjárins sem þér erut. Konúngi líkar þetta vel.

6. Þessu næst er at segja frá þeim tíðindum, at Hjörguðr kona Hjörvarðar jarls tók sótt hættliga ok þarf þar eigi at gera mikinn orðahjaldr, at þessi sótt leiðir Hjörgunni til bana. Síðan var hón erfð ok út borinn ok gert eptir hana sem tíðska var til í fornum sið eptir ríkar konur. Jarli þótti mikill skaði eptir drottníng sína sem ván var ok harmaði hana mjök ok svá margir aðrir út í frá. Eigi höfðu liðit langir tímar, áðr vinir hans fýstu at hann skyldi fá sér annarar konu. Hann spurði hvar þeir sæi honum kvánfang þat er honum væri virðíng í at fá. Þeir töldu ráðligt at hann bæði til handa sér Hildigunnar drotníngar, ok sögðu honum mikit uppheldi at þeim ráðahag, ef hann næðist. Ok er þetta var opt tjáð fyrir jarli, þá sýndist á þá leið, þvíat hann var vitr maðr. Síðan hefir hann upp orð sín ok biðr Hildigunnar drotníngar sér til eiginkonu; hón var þá enn ekki meir en fertug kona at aldri ok þótti kostrinn vera enn merkiligsti fyrir allra hluta sakir; ok hvárt sem um þetta var talat lengr eðr skemr, þá var þat at ráði gert, at drotníng var gipt Hjörvarði jarli með ráði konúngs sonar hennar. Síðan var fengit at virðuligri veizlu ok drukkit brúðhlaup Hjörvarðar jarls ok Hildigunnar drotníngar meðr miklum veg ok margskonar sóma; ok er veizlunni var lokit þá ferr hverr heim til sinna heimkynna. Brátt takast þar miklar ástir í millum þeirra, ok eru samfarar þeirra sæmiligar ok eigi langar áðr en þau áttu dóttur; hón var nefnd HIaðreið. Svá er sagt at samför þeirra jarls ok drotníngar var eigi löng þaðan í frá er þau höfðu Hlaðreiði getið, áðr þau tíðindi gerðust, at jarl tekr sótt, ok leiðir hón svá til lands, at hann andast af þeirri sótt. Þat þótti vera skaði mikill þvíat hann var virðuligr höfðíngi. Eptir þessi tíðindi setti Geirviðr konúngr sína menn yfir ríkit þat er jarl hafði átt, ok eignaði sér. Þessi tíðindi spyrjast víða sem ván var, fráfall þvílíks höfðíngja. Þar kemr at þessi tíðindi koma fyrir Hlégunni dóttur Hjörvarðar jarls, at faðir hennar er andaðr, þar sem hón er í hernaði ok brýtr undir sik víkínga; bregðr henni svá við tíðindin, at hón snýr öllu sínu liði lil Gautlands ok herjar þar; ok svá kemr því máli, at hón lagði undir sik allt þat riki er átt hafði faðir hennar. Síðan sendir hón menn á fund Geirviðar konúngs, ok bað svá segja honum sín orð, at hannn skyldi annathvárt gera, at unna henni hálfs ríkis ok landráða við sjálfan sik, eðr ella skyldi hann búa sik ok sína menn ok (koma) til móts við hana með sinn her í sund þau er heita Síldasund, ok berjast við hana þar, ok hefði þat þeirra sigr ok gagn er meiri gæfu stýrði.

7. Nú er þar til at taka, at sendimenn fóru, þeir er Hléguðr sendi; þat vóru skjaldmeyjar. Þær fóru á konúngsfund ok báru upp sín erindi fyrir konúnginn. Ok er hann heyrði kostaboð Hlégunnar, þá svarar hann skjótt á þessa leið: því skjótara skal kjósa sem kostir eru ójafnari, ok vil ek miklu heldr berjast við hana en láta ríki mitt fyrir ágangi hennar. Sendimenn fóru aptr á fund Hlégunnar ok segja henni til svá búins, ok líkaði henni þeirra för forkunnliga vel. Nú er þat at segja, at Geirviðr konúngr safnar herliði um allt sitt ríki ok skal hverr maðr fara í þessa herför, er skildi má valda eðr skapti skjóta. Þess er við at geta, at höfði sá gekk einummegin hjá sundunum, er Hofshöfði heitir, ok skyldi þar hittast lið konúngsins allt við höfðann. En er Geirviðr konúngr var albúinn, þá leiddi hann alþýða til skips. Þar var í ferð með konúngi Dagfinnr skáld. En í ofangöngunni til skipanna, þá varð sá atburðr, er geta verðr, þó at lítils vægis þikki vera, at losnaði skóþvengr Dagfinns skálds; ok síðan bindr hann þvenginn, ok þá vaknaði hann, ok var þá Oddi sem ván var, en eigi Dagfinnr. Eptir þenna fyrirburð gekk Oddi út, ok hugði at stjörnum sem hann átti venju til jafnan, er hann sá út um nætr þá er sjá mátti stjörnur; þá mintist (hann) á drauminn ok mundi allan nema kvæðit þat er hann þóttist ort hafa i drauminum, nema þessar vísur sem hér eru ritnar:

Voru austr á Jöruskógi
barmar tveir böls um fyldir,
ok til fjár fyrðar næmdu
við morðráð mörgu sinni.

En sá gramr er gera bræðir
hefir tírgjarn tindótt hjarta,
ok böðfrækn báða feldi
Garp ok Gný Geirviðr konúngr.

Réð jafngjarn auði at skipta,
Roðbjartssonr rekka mærði
af því fé fyrða kindir
er svikmenni safnat höfðu.

Lét gunndjarfr gefna hrínga
seggja ætt siklíngr Gauta,
svá at hirðmenn höfðu allir
baukastóls hengiskafla.

Mun Dagfinnr dýrra mála
við lofsorð lúka kvæði;
njóti vel vegs ok landa
gramr göfugr gauzkrar þjóðar.

8. En sem Oddi hafði úti verit slíka stund sem honum vel líkaði, fór hann inn í rekkju sína ok sofnaði þegar, ok dreymdi hann þat sem hit fyrra sinn ok hann hafði vaknat frá; þóttist hann þá hafa bundit skóþvenginn ok vera Dagfinnr, ok skynda til skipanna. Svá þótti honum í drauminum sem hann skyldi vera skipstjórnarmaðr; ok þegar þeir vóru búnir til ferðar, fóru þeir með skipaflotann til þess er þeir kómu við höfðann, ok hittist þar allt lið konúngs, ok lögðu síðan fram í sundin Síldasund. Þá er ok sagt at þar var komin Hléguðr skjaldmær ok lá þar fyrir í sundunum með skipaflota sinn ok hafði ógrynni liðs ok albúin til orrustu. Síðan lögðu hvárir í mót öðrum, ok laust saman með þeim snarpri sókn, ok var þar enn harðasti bardagi, ok réðst brátt mikit mannfall í hvártveggja liði, en þó hafði eigi lengi staðit bardaginn áðr en mannfallit hneig í lið konúngs, ok hruðust hans skip mjök. Þess er ok getið, at Hléguðr varð ekki sén í orrustunni um daginn, ok hugðu menn þó drjúgt at af konúngsmönnum, ok þótti þat undarligt. En er slíku hafði fram farit langa hríð um daginn þá leitaðist Dagfinnr um með sinni list, ok sá hann þá Hlégunni, ok var þá komin á konúngsskipit, ok var þá vorðin skipan mikil á hennar hag; honum sýndist á henni ylgjarhöfuð geysimikít ok tröllsligt, ok biti með því höfuðin af konúngsmönnum. En er Dagfinnr sá þessi undr, þá steig hann af því skipi, en hann stýrði; þat lá fjarri konúngs skipinu. Síðan hljóp hann hvert af öðru unz hann kom á konúngs skipit, en þegar hann kom á fund konúngs þá sagði Dagfinnr hvat títt var, ok hvat stór endemi vóru vid. Síðan vísaði Dagfinnr konúngi til hvar HIéguðr var, at hann mætti sjá hana, en konúngr fékk hana eigi sét sakir fjölkýngi hennar, en hitt sá hann, at menn hans féllu tugum saman. Þá bað Dagfinnr konúnginn sjá undir hönd sér ena vinstri, ok svá gerði hann. En er konúngr fór svá með, þá sá hann Hlégunni. Síðan gengu þeir báðir saman aptan til siglu. Þá hljóp konúngrinn fram með brugðnu sverði, ok þegar hann kemr í höggfæri við Hlégunni, þá höggr hann til hennar með sverðinu ok kemr höggit á hálsinn ok hjó hann af henni höfuðit ok féll þat útbyrðis. En er hón var fallin, þá bauð konúngrinn kost þeim mönnum er fylgt höfðu Hlégunni, hvárt þeir vildi heldr halda bardaga upp við hann eðr ganga honum til handa; en þeir kjöru skjótt at ganga á konúngs vald. Ok síðan cr Geirviðr konúngr lagði á braut ór þeim bardaga, þá lagði hann undir sik allt landit, ok setr þar yfir sýslumenn ok friðaði svá allt ríkit. Síðan hélt konúngr heim, ok var ger í mót honum dýrðlig veizla. Eptir þat var kvatt þíngs, ok var þat þíng allfjölmennt; var konúngrinn Geirviðr settr þá enn á slól af nýju, ok hafiðr upp á enn sama haug sem fyrr, ok nú til konúngs tekinn ok ríkisstjórnar yfir allt Gautland; gekk þá annarr höfðíngi at öðrum upp á hauginn ok gerði til konúngsins veg ok sóma, hverr eptir slíku sem framast hafði föng ok færi á. Dagfinni skáldi kom þat í hug, at engi átti konúnginum meiri virðíng at launa í alla staði en hann; gekk hann síðan upp á hauginn ok kvaddi konúnginn vel ok hæverskliga. Konúngr tók glaðliga kveðju hans. Dagfinnr sagði konúnginum deili á því, at hann hafði þá enn ort kvæði um hann af nýju, ok bað, al hann skyldi hlýða, ok kvaðst þá vilja færa kvæðit. Konúngrinn svarar, at hann kvaðst gjarna hlýða vilja. Tók þá Dagfinnr ok flutti kvæðit, ok var þat þrítug drápa er hann þóttist ort hafa. En er kvæðinu var lokit, þá þakkaði konúngr þat allvel ok dró digran gullhríng af hendi sér ok gaf Dagfinni at skáldskaparlaunum, en Dagfinnr vildi eigi þiggja hrínginn, ok sagðist allt ærit hafa meðan hann héldi konúnginum heilum, en Geirviðr konúngr lét þat þá í ljós við Dagfinn, at hann skyldi hans sóma meira gera í alla staði heldr en hvers manns annars í sínu ríki, ok bauð honum þat, at hann mundi afla honum kvánfangs, ok sagði svá, at hann mundi þá konu fá honum til handa, er hann vildi helzt kjósa náliga, þess er kostr var í því landi. Dagfinnr tók þessu máli vel sem ván var, er konúngrinn vildi svá mikinn gera hans sóma, ok svarar: ef þetta skal allt efna af yðvarri hendi við mik sem nú er um mælt, þá er ekki því at leyna, at er sá kostrinn, at gjarna munda ek mér unna, ok þú átt ok mest undir sjálfum þér. Konúngr mælti: hver er sú kona, er þú talar til? Dagfinnr svarar: þat er Hlaðreið systir þín, hón er sv[á] kvenna, at mér er mestr hugr á at fá, ella hygg ek at fyrir muni farast um kvánföngin. Konúngr sagði at þat skyldi ok eigi undan draga við Dagfinn, er honum þótti sinn sómi vaxa við. Hlaðreið konúngssystir var þá gjafvaxta ok þó úng mjök at aldri, en kvenna var hón fegrst ok fríðust, ok bezt at sér ger um alla hluti. En hvárt sem þetta mál var talat lengr eðr skemr, þá ræðst þat af, at Hlaðreið var föstnuð Dagfinni skáldi; síðan var þar fengit at boði, ok var þar ger en vegligasta veizla í alla staði með hinum beztum tilföngum, þvíat ekki vantaði il þat er hafa þurfti. Þar var ok allt et bezta mannval þat er í var landinu; var nú drukkit brúðhlaup þeirra með inni mestu sæmd ok prýði. En er veizluna þraut, þá fór hverr til sinna heimkynna er þangat hafði sótt. En með þeim Dagfinni ok Hlaðreiði tókust brátt miklar ástir, ok var þeirra samför einkar góð. En er svá kurteisliga var komit ráðahag Dagfinns, sem nú er frá sagt, þá var lokit drauminum ok vaknaði hann þá, er Oddi var raunar.

9. Síðan hugði Oddi at um draum sinn, ok mundi gersamliga drauminn allan bæði hinn fyrra ok svá hinn síðara, ok mintist síðan á drápuna þá er hann þóttist síðarr kveðit hafa, ok mundi hann eigi fleira í kvæðinu heldr en þessar xj vísur sem nú eru hér ritnar ok þetta er upphaf at:

Geirviðr of nam greiða1
gangs svá at skreið ór þangi,
ok byrsóta beitti
barð út um lágarða,
ok seglhættu2 sóttu
snarpir meðr ór veðri
unns við hún und höfða
harðan vegg of seggjum.

Skeið náði þá skríða
skjót um bylgjur ljótar,
fóru dyggir drengir
á dýrmörum hlýra;
þar sá ek frægra fyrða
för prúðligsta gjörva,
þó er gotneskra gumna
Geirviðr konúngr þeira

Sigldum Hofs- fyrir -höfða
-herðendr! skipaferðum
göndul- grams með landi,
gott ráð var þat dróttar:
unz í Síldasundi
sigrgöfgaðir vigrum
hjuggu horskir seggir
hjörs andskota börva.

Ok skjaldmeyja skjóma
skerðendr ok sjá3 gerðu,
at varfærir véar
í vág fyrir lágu;
gátu ljónar líta
leiðangrs flota breiðan,
hilmis fór4 und hjálmi
hirð sú er vörn of firðist.

Brátt vöknuðu virðar
at vígboði þjóðar
þá er Hlégunnar hestar
hafrastar mjök þustu,
ok snarráðir sóttu
siklíngs vinir þíngat.
Þó er gotneskra gumna
Geirviðr konúngr þeira.

Ok hnigsólar Högna
hríð æxti þá síðan
blóðísúnga beiðir
bragna konr af magni,
en vígroða5 víða
varp af rómu snarpri,
sjár varð dökkr af dreyra,
drótt þá er hríðmál sótti.

Svipan gerðist þar sverða,
saman kómu þar rómu,
göndul6 varð fyrir grundu,
grams drótt þvíat vel sótti;
Geirviðr of vá geiri
geirvaldr í klökk þeirri,
blóðár sá ek7 í blóði,
blóð stökk um skör þjóða.

Gerði hríð af hörðu8
hirð sú er fylkir stýrði,
margr er gjarn9 af gengi
göfugtiginna jöfra;
spyrkat ek frægra fyrða
ferð snjallari verða;
þó er gotneskra gumna
Geirviðr konúngr þeira.

Hlégunnar leit ek híngat
harðráðar ódáðir,
yfð með ylgjar höfði
eiskranlig sá ek geisa;
trölls kjapta sá ek tyggja
tönnum hold af mönnum,
með hnitgeirum hvápta
harða sókn of gerði.

Annat sté ek of öðru
Ata skíð10 um víði
unz glæsimar gylfa
gekk með hilmis rekkum,
ok ek siklíngi sagðak
sýslu ægis geisla
hve grimmhuguð gerði
gerðr of vígaferði[r].

Gramr leit hitt hvat hafði
hörn hvergýmis stjörnu
höfuð á hauka stofni
heiðíngja sér brúðar;
ósynju lét elda
ósvífr konúngr hníga
flóðs af fyllar meiði
frægr hinn er er ekki vægði.

Nú er draum þessum lokit er Stjörnu-Odda dreymdi eptir því sem hann sjálfr hefir sagt, ok má víst undarligr ok fáheyrðr þikkja þessi fyrirburðr, en þó þikkir flestum líkligt at hann muni þat eina sagt hafa, er honum hafi svá þótt verða í drauminum, þvíat Oddi var reiknaðr bæði fróðr ok sannsögull; má ok ekki undrast þótt kveðskaprinn sé stirðr, þvíat í svefni var kveðit.


1 greiðar Hd.

2 seglþættir Hd.

3 sva Hd.

4 faur Hd.

5 vígreiða Hd.

6 göndull Hd.

7 er Hd.

8 gerðist hríð af hörðum Hd.

9 gram Hd.

10 skíðs Hd.

Источник: Bárðarsaga Snæfellsáss, Viglundarsaga, Þórðarsaga, Draumavitranir, Völsaþáttr, Nordiske Oldskrifter 27, det Nordiske Literatur-Samfund, Copenhagen: Berlingske, 1860.

OCR: Stridmann